مرکز
مطبوعاتی و
اطلاع رسانی
سازمان دفاع
از حقوق بشر
کردستان
وضعیت
حقوق بشر در
ایران و در
شرق کردستان
گفتگوی
رئیس سازمان
دفاع از حقوق
بشر کردستان
با روزنامه
کوردستان
راپورت
سازمان
دفاع از حقوق
بشر کردستان(RMMK) در 9 آوريل 2005 با
تلاش
محمدصدیق
کبودوند در
کردستان
ایران بنیان
گذاشته شده، و
مرکز این
سازمان در
تهران پایتخت
ایران واقع
است. این
سازمان،
همانگونه که
کبودوند رئیس
آن میگوید؛ نهادی
مدني، غير
دولتي و
غيرسياسي است
و براي تامین
و تضمین حقوق
بنيادي و
آزاديهاي
اساسي و
انسانی و حقوق
بشر، در
کردستان و ایران
تلاش می کند.
موضوع
فعالیت و اهداف
این نهاد طبق
ماده 3
اسناسنامه آن عبارت
است از: حفظ و
پاسداشت حقوق
بنيادي و
آزاديهاي
اساسي تصريح
شده در
اعلاميه
جهاني حقوق
بشر و ميثاقها
و
کنوانسيونهاي
بين المللي، کوشش
براي اجرا و
رعايت بدون
قيد و شرط
حقوق بشر،
آموزش، ترويج
و تشويق
احترام به
حقوق بشر،
توسعه روابط و
مناسبات
دوستانه در
ميان ملل ايراني
برمبناي اصل
تساوي حقوق،
اصل عدم تبعيض
و اصل همزيستي
مسالمت آمیز و
احترام به حق
خودمختاري و
حق تعيين
سرنوشت مليتها
و ملت های
ايرانی.
سازمان
دفاع از حقوق
بشر کردستان
طی فعالیت 2
ساله خود،
صدها گزارش و
خبر از نقض
حقوق بشر در
کردستان
منتشر کرده که
طی این
گزارشها و خبرها،
بازداشت و
دستگیری
هزاران نفر،
محاکمه و
زندانی شدن صدها
نفر، اعدام و
کشته شدن دهها
نفر افشاء شده،
و به خودکشی و
خودسوزی صدها
زن نیز اشاره
شده است.
محمدصدیق
کبودوند رئیس
و سخنگوی این
سازمان طی یک
گفتگوی وِیژه
با"کودستان
راپورت"گفت برای
لغو مجازات
اعدام تلاشهای
شروع کرده ایم
و با همکاری
چند سازمان
حقوق بشری
دیگر ایرانی برای
لغو حکم اعدام
و سنگسار و محکومین
به اعدام در
ایران و لغو
زندان برای فعالان
سیاسی، چندین فراخوان
داده و کمپین
های بر پا
کرده ایم.
آخرین
فراخوان
سازمان ما
اعلام 3 روز،
روزه سیاسی در
کردستان در
روزهای 18، 19، و 20
ژانویه سال
جاری، در
اعتراض به
ادامه نقض
گسترده حقوق
بشر در
کردستان بود
که با استقبال
بسیار گسترده
فعالان
دانشجویی، اساتید،
فعالان
کارگری، زنان
و فعالان
سیاسی و مدنی
و روزنامه
نگاران و
فعالان حقوق
بشر در داخل
کشور و احزاب
و سازمانهای
سیاسی کرد
مواجه گردید.
در این
سازمان صدها
عضو فعال در
کمیته ها و
گروههای کاری
بصورت داوطلبانه
فعالیت دارند
و تمامی
گروههای کاری
و مجموعه های
زیر گروه سازمان،
تحت نظر و
کنترل رئیس کل
سازمان،
اداره و مدیریت
میشوند.
محمدصدیق
کبودوند صاحب
امتیاز، مدیر
مسئول و
سردبیر
روزنامه پیام
مردم است. این
روزنامه پس از
13 شماره با
شکایت وزارت
اطلاعات
توقیف شد.
*******
کوردستان
راپورت: از
تاسیس سازمان
دفاع از حقوق
بشر کردستان
دو سال گذشت.
شما ارزیابی
خاصی از این مساله
دارید؟
کبودوند: سازمان
دفاع از حقوق
بشر کردستان
طی دو سال فعالیت،
به رغم تمامی
محدودیتها، نبود
امکانات و
مشکلات
امنیتی و
قضایی در
منطقه،
توانست فضای
رعب آور و
هراس انگیز و
خفقان و بایکوت
شده کردستان
را بشکند و نقض
حقوق بشر را
در عرصه های
مختلف و در
جای جای
کردستان افشا
کند و بسیاری
از تابوها را
نیز درهم
بکوبد. با
تلاش بی دریغ
این سازمان
امروز گفتمان
حقوق بشر به
گفتمان روز
تبدیل شده، تا
آنجا که امروز
حتی بسیاری از
گروههای
سیاسی نیز خود
یک پا سازمان
حقوق بشری شده
اند، اگرچه
این گرایش
ظاهری شاید تا
حدود فرصت
خواهانه است
اما در هر حال در
بلند مدت کمکی
خواهد بود
برای فرهنگ
سازی حقوق
بشر.
کوردستان
راپورت: چندی
پیش برای
جنابعالی حکم
حبس صادر شده،
این حکم اکنون
در چه مرحله
ای است و
کمپینی که
برای لغو آن
برپا شد، چه
تاثیری بر
نتیجه این حکم
داشت؟
کبودوند: حکم
زندان از دو
سال پیش صادر
شد. بدین صورت
که ابتدا در
یک دادگاه
محلی به یک
سال حبس، 5 سال
محرومیت از
روزنامه
نگاری و سلب
حق صاحب
امتیازی و
مدیر مسئولی
روزنامه و
نشریات و لغو
امتیاز هفته
نامه پیام
مردم محکوم
شدم و این حکم
در سال گذشته
در دادگاه
تجدید نظر
استان
کردستان عینا
و با شدت
بیشتری تایید
شد . بدین معنا که
حبس تعلیقی به
حبس تعزیری
تبدیل شد. در
این رابطه
تعدادی از
فعالان کرد از
جمله 160 نفر از
روزنامه
نگاران و
نویسندگان و
فعالان مدنی و
سیاسی به این
حکم اعتراض
کردند و شورای
عالی سازمان
دفاع از حقوق
بشر کردستان
نیز ابطال حکم
را خواستار شد.
سه نفر از وکلای
بنده با رجوع به
دیوان عالی
کشور به حکم
صادره اعتراض کرده
اند.
کوردستان
راپورت: هم
اکنون چند
روزنامه نگار کرد
زندانی و یا
این اواخر
بازداشت شده
اند؟ آیا این
گونه
برخوردها ایجاد
محدودیت برای
آزادی بیان
نیست؟ بنظر شما
این برخوردها می
تواند دور
تازه ای از
برخورد با
روزنامه نگاران
کرد تلقی شود؟
کبودوند:
ببینید، همین الان
از 6 ، 7 نشریه
کردستان، 5 نشریه
و روزنامه در
محاق توقیف
افتاده اند.
حدود 20 نفر از
روزنامه
نگاران کرد با
پرونده های
قضایی دست به
گریبانند؛ از
جمله 7
روزنامه نگار
و نویسنده در
ارتباط با
روزنامه پیام
مردم، 4 نفر در
ارتباط با
روزنامه آسو،
3 روزنامه
نگار در
ارتباط با
روژهلات، 2 نفر
از اعضای آشتی
و چند نفر
دیگر در رابطه
کرفتو و پیام
کردستان سرو
کارشان به
دادگاهها و دستگاه
قضایی افتاده
است. در حال
حاضر نیز دو
روزنامه نگار
و نویسنده در
سنندج و
مریوان زندانی
شده اند. در هر
حال باید گفت
برخورد های
اخیر، رویکرد
خیلی تازه
دستگاههای
امنیتی و
قضایی نیست،
بلکه این از
برنامه های
چندین ساله
این دستگاهها
است. منتهی در
دوران دولت احمدی
نژاد شدت
بیشتری یافته
و البته باید
اذعان نمود این
گونه
برخوردها با
روزنامه
نگاران در
سطحی گسترده
به گستردگی
تمام ایران
صورت میگیرد
اما شدت و
حساسیت بر کار
روزنامه
نگاران در
کردستان
بسیار بیشتر
است و شکی
نیست این ناشی
از حساسیت
آنها از طرح
مسائل ملی و
حقوق ملت کرد
است.
کوردستان
راپورت:
سازمان دفاع
از حقوق بشر
کردستان از
نهادهایی است
که طی سالهای
اخیر بیش از دیگران
تحت فشار
مسئولان
دولتی بوده
استف دلایل
این فشارها
ناشی از چه می
تواند باشد؟
کبودوند: واقعیت
آن است،
سازمان دفاع
از حقوق بشر
کردستان به
عنوان
سازمانی
مستقل،
مدافعی
راستین، و
نهادی صادق و
پیگیر پا به
عرصه وجود
نهاده است.
این سازمان
کاملا مخالف
خشونت، تحریف
و بزرگ نمایی
های بی
مورد و سیاست
بازی است. این
سازمان غیرسیاسی
است و در عین
حال بطور جدی پیگیر
حقوق بشر،
حقوق شهروندی
و حقوق ملت
کرد در ایران
است. این
سازمان تمامی
ابزارهای
بهانه و توجیه
سرکوبگری را
از سرکوبگران
گرفته، با این
حال حضور برخی
سازمانها و
احزاب در تبعید
مستمسکی شده
برای برخورد
با فعالان
مستقل واز
جمله برخی
اعضای این
سازمان مستقل.
طی سال گذشته
حداقل 7 عضو
سازمان ما به
اتهاماتی از
قبیل تبلیغ
علیه نظام،
گفتگو با
رسانه های
مخالف دولتی
ایران،
ارتباطات
سیاسی، تشویق
زنان و مردم
به اعتراضات
مدنی و
خیابانی بازداشت
و زندانی شده
اند. در حال
حاضر دو عضو
این سازمان
همچنان
زندانی اند و
حداقل 13 عضو
دیگر پرونده
هایی در جریان
دارند. ما
دلیل فشارها را
اقدامات
پیگیرانه و
مجدانه و افشا
گریهای شجاعانه
سازمان می
دانیم.
کوردستان
راپورت: یکی
از اتهامات
شما ایجاد اختلاف
میان مردم و طرح
جدایی خواهی
بوده است. به
نظر شما آیا جمهوری
اسلامی بعد از
روی کار آمدن
احمدی نژاد
روش رادیکالتری
در پیش گرفته
است. ایجاد اختلاف
در میان مردم
از نظر آنها به
چه معنی است؟
کبودوند:
بله، یکی از
اتهامات بنده
در پیام مردم
ایجاد اختلاف
بین اقشار
ایرانی از
طریق طرح
مسائل و
مطالبات
اتنی،ملی و
نژادی بود که
منظور طرح
حقوق ملی مردم
کرد است که در
آن ایام نیز
ما در نشریه
مان حقوق بشر
را مطرح می
کردیم و حقوق
ملی کرد از
این منظر. آنها
اگرچه
روزنامه را از
ما گرفتند اما
از پا ننشستیم
و سازمان دفاع
از حقوق بشر
کردستان
تاسیس شد. در
رابطه با
سرکوب آزادی
های اجتماعی،
مدنی و سیاسی
باید گفت
کاملا آشکار
است دولت
احمدی نژاد
علیرغم تمامی
فشارهای بین
المللی، بر
فشار و سرکوب
مردم در داخل،
تحدید آزادی های
اجتماعی،
مدنی و سیاسی
افزوده است.
دولت احمدی
نژاد محصول
مشترک
نیروهای
میلیتاریست و تئوکرات
های رادیکال حوزوی
طالب قدرت
مخالف حضور
اندیشه
دموکراسی
خواهی و حقوق
بشراند و
انتظاری بیش
از این آز
آنها نیست. در
مورد ایجاد
اختلاف از نظر
آنها هم باید
گفت منظور
آنها طرح
هرگونه
مسائلی که مربوط
به وضعیت،
سرنوشت،
حقوق،
مطالبات،
فرهنگ و زبان اقلیتهای
اتنی، ملی و
ملیتها می
تواند ایجاد
اختلاف باشد و
منشا اختلاف
شود.
کوردستان
راپورت: اکنون
پرونده شما در
چه مرحله ای
است و بنظر
شما چه
سرانجامی
خواهد داشت؟
کبودوند:
پرونده پیام
مردم در دیوان
عالی کشور است
و خبرهایی از
تائید و تعدیل
آن دریافت شده،
که ما بزودی
اطلاعات
کاملتری از آن
دریافت و
اعلام خواهیم
کرد. در همین
رابطه اخیرا 3
نفر از اعضای
هیات تحریریه
پیام مردم؛
خانم تونیا کبودوند،
اجلال قوامی و
کاوه حسین
پناهی و 2 نفر
از نویسندگان
این نشریه به
نامهای جمشید
وزیری و ایرج
عبادی
دادگاهی شدند
که البته خانم
تونیا
کبودوند دبیر
بخش زنان پیام
مردم که به
نشر مطالب
الحادی متهم
شده در این دادگاه
شرکت نکرد.
کوردستان
راپورت: در این
اواخر پس از
دستگیری 3
روزنامه نگار
روژهلات، 4
روزنامه نگار
دیگر دادگاهی
شدند. اتهامات
شان چه بود و
موضع سازمان
دفاع از حقوق
بشر کردستان
در این زمینه
چه بوده است؟
کبودوند: 3
روزنامه نگار
هفته نامه
روژهلات هنوز
دادگاهی نشده
اند و فعلا با
تودیع وثیقه
آزاد گردیده
اند و احتمالا
بزودی
دادگاهی می
شوند و 4 نفر
دیگر از هفته
نامه ئاسو نیز
پس از چند بار تعلیق
دادگاهی،
تاکنون
دادگاه نهایی
آنها برگزار
نشده است. اتهام
تمامی
روزنامه
نگاران
اتهامی کلی
است تحت عنوان
تشویق اذهان
عمومی و نشر
اکاذیب که البته
روزنامه
نگاران مناطق
کردنشین
عمدتا
اتهاماتشان
حول مسائل ملی
کرد می چرخد. موضع
سازمان در
برابر نقض
آزادیس بیان و
مصبوعات
کاملان روشن
است. سازمان
دفاع از حقوق
بشر کردستان
بارها مسئله
سلب آزادی
بیان و برخورد
با روزنامه
نگاران را
محکوم کرده و
خواهان پایان
دادن به
بازداشت و دستگیری
روزنامه
نگاران و
توقیف
مطبوعات شده
است.
کوردستان
راپورت:
برخورد دولت
جمهوری اسلامی
ایران با
جنابعالی که
رئیس سازمان
دفاع از حقوق
بشر کردستان
هستید چه بوده
است؟ آیا تاکنون
با تهدید و
فشار خاصی مواجه
شده اید؟
کبودوند: اگر
خیلی
خوشبینانه به
قضیه ننگریم،
تاکنون
جمهوری
اسلامی ایران
سعی داشته ما
را فقط تحمل
کند و از
روبرو شدن با
سازمان دفاع
از حقوق بشر
کردستان تا
این ساعت
خودداری کرده
است. در هر حال
سیاست و پلان های
حکومت در این
زمینه کاملا
آشکار نشده،
فکر می کنم
اگر چه من حکم
حبس تایید شده
از دادگاه
تجدیدنظر دارم
و برغم مراجعه
ماموران
دستگاه قضایی
به منزل بنده
در غیاب من، احتمالا
بدلایلی مبهم تاکنون
از بازداشت ما
احتراز کرده
اند و شاید
این به واسطه
مسئولیت ما در
سازمان دفاع
از حقوق بشر
کردستان بوده
است.
کوردستان
راپورت:
همانگونه که
می دانیم از
نظر افکار عمومی،
سازمان دفاع
از حقوق بشر
کردستان
پایمال شدن
حقوق بشر را
در ایران افشا
میکند و در
مواقع ضروری
نیز بیانیه
های لازم درباره
رویدادها
صادر کرده
است. از این منظر
شما اطلاع دارید
وضعیت
زندانیان
سیاسی بویژه
از آن لحاظ که
هنوز اتهام
سیاسی در
ایران رسمیت
نیافته است،
چگونه است؟
کبودوند:
متاسفانه در
ایران ما طبق
ضوابط رسمی زندانی
به نام زندانی
سیاسی نداریم،
اما عملا و
بطریقی
غیررسمی این
امر پذیرفته شده
و از زندانیان
سیاسی و حزبی
و گروهی را
معمولا با دو
عنوان زندانی
تشویق اذهان
عمومی که
منظور
روزنامه
نگاران و
فعالان حقوق
بشری است و
زندانیان
امنیتی که عمدتا
افراد وابسته
به احزاب را
شامل میگردد، یاد
می شود. البته هنوز
هیچ طبقه بندی
و تفکیکی از
نظر جرم سیاسی
و غیرسیاسی در
زندانهای ما انجام
نشده و
زندانیان
سیاسی در کنار
زندانیان با جرمهای
گوناگون و گاه
خطرناک قرار
می گیرند.
نکته ای که
باید اینجا
یادآورشوم،
اینکه کردها بیشترین
زندانی سیاسی را
در ایران دارند.
کوردستان
راپورت: شما
به عنوان یک
فعال حقوق بشری
فعالیت NGO ها
را، بویژه
سازمان دفاع
از حقوق بشر
کردستان را چگونه
ارزیابی می
کنید؟
کبودوند:
حضور NGOها
و سازمانهای
غیردولتی در
کردستان با وجود
تمامی
محدودیت ها، تملامی
فشارهای
امنیتی و
قضایی حضور
دارند، البته
حضور برخی از
این سازمانها همانند
سازمان دفاع
از حقوق بشر
کردستان به
علت ریسک پذیری
بالای
مسئولان و
اعضای آن
حضوری بسیار پررنگ
تر و موثری دارند.
هرچند برخی از
افراد منفعت
طلب و تنگ نظر
و برخی از
گروههای
سیاسی سعی در
رقابتی کردن
فضا و سیاسی
کردن فضا و
بهره برداری
های سیاسی و
حزبی و گروهی
دارند و حتی بعضا
به ایجاد
نهادهای
وابسته و
آلترناتیوسازی
روی آورده اند
و البته همه
اینها مرهون
حضور شجاعانه سازمان
دفاع از حقوق
بشر کردستان
است. ما
امیدواریم
گروههای
سیاسی با درک
درست و منطقی
فضای فعالیتهای
مدنی را تخریب
و ویران
نکنند.
کوردستان
راپورت: در
رابطه با آن
فشارها و تهدیدهای
که علیه
سازمانهای
مدنی به طور
عموم در ایران
و به طور ویژه
در کردستان
شد، آینده این
نهادها را
چگونه می بینید؟
کبودوند: اگر
نهادها و NGOها
تلاش کنند
مستقل باشند و
مستقل بمانند
و اگر فضا را
بیش از این
حزبی و گروهی
و ایدئولوژیکی
نشود و اگر این
نهادها هزینه
پذیرتر باشند
و اگر به جای
تخریب کردن یکدیگر
و تاکید بر
نقاط افتراق،
بر نقاط
اشتراک با
سایرین
متمرکز شوند و
میدان مبارزه
را گسترده تر
کنند، بدون شک
حضور آنها بیسار
مفیدتر و
موثرتر خواهد شد.
کوردستان
راپورت: بیش
از 200 نفر از
فعالان سیاسی،
روزنامه
نگاران و
فعالان مدنی
کردستان خواهان
آزادی اعضای
هیات تحریریه
روژهلات بودند،
به نظر شما
آیا تحرکی
جدید علیه
روزنامه نگاران
کرد آغاز نشده
است؟
کبودوند: به
نظر جواب این
پرسش را در
سوالهای قبلی
تان پاسخ داده
ام. با این حال
شکی نیست
توقیف و سرکوب
روزنامه
نگاران و
توقیف
مطبوعات کردی
در راستای
ممانعت از
گردش این
نشریات حول
مسائل ملی و
اتنیکی کردی
است.
کوردستان
راپورت: شما
به عنوان
سازمان دفاع
از حقوق بشر
کردستان
دلایل موفقیت
این سازمان را
در چه می
بینید؟ آیا
توانسته اید
استقلال خود
را حفظ کنید و
تسلیم هیچ کسی
نشوید؟
کبودوند: ما
اگرچه
امکانات لازم
و ضروری در
دسترس نداریم
و برای اطلاع
رسانی کامل و
عمومی
محدودیت های زیادی
داریم، و اگرچه
رسانه های
جمعی و گروهی
به طور گزینشی
و یا بعضا با
تحریف و بدون
ذکر مآخذ حتی
برخی از گزارشهای
ما را پخش و
منتشر می کنند،
با این حال ما
تا حدودی از
عملکرد
سازمان به رغم
فقدان
امکانات لازم
و با توجه به
وضعیت نامساعد
امنیتی و
قضایی موجود
رضایت داریم.
اما معتقدیم
هنوز در
ابتدای راهیم
و ما باید
تلاشهایمان
چند برابر
کنیم و البته
آماده پرداخت
هزینه هم باشیم.
سازمان دفاع
از حقوق بشر
کردستان، سازمان
مستقلی است و
خود را وامدار
هیچ فرد، گروه،
حزب و یا هیچ دولتی
نمی داند. تاکنون
سازمان ما در
هیچ موردی
کوتاه نیامده و
تسلیم هیچ
قدرتی نشده
است.
سه
شنبه 17
اردیبهشت1386
برگردان
از کردی:
انسانیت
فایل
کردی
کوردستان
راپورت
http://www.kurdistanreport.com/archives/2007/05%20May/199/kr_05.pdf