جایزه حقوق بشر نورمبرگ به سلطانی تعلق گرفت

10.12.87

جایزه حقوق بشر شهر نورمبرگ به عبدالفتاح سلطانی، فعال حقوق بشر و وکیل پرونده‌های متهمان سیاسی، تعلق گرفت. 

روز سه‌شنبه هیأت داوران این جایزه اعلام کرد که عبدالفتاح سلطانی را بخاطر فعالیت‌هایش در زمینه حقوق بشر برگزیده است. 

عبدالفتاح سلطانی در گفت‌وگو با رادیو فردا، ضمن تایید این خبر، گفت که ابتدا با تماس شیرین عبادی از این مسأله باخبر شده است.

آقای سلطانی به رادیو فردا گفت: «امروز [سه‌شنبه] خانم عبادی از محل هیأت داوران این جایزه با من تماس گرفتند و با اعلام این خبر، تبریک خود و داوران را ابلاغ کردند.» 

جایزه حقوق بشر نورمبرگ از سال ۱۹۹۵ تأسیس شده و هر ساله به یکی از فعالان حقوق بشر اعطا می‌شود. 

عبدالفتاح سلطانی به رادیو فردا می‌گوید: «طبیعی است که داوران این جایزه با معیارهای خودشان تصمیم می‌گیرند؛ ولی آن چه که من می‌توانم در باره فعالیت‌های خود بگویم این است که طی این ده دوازده سال اخیر فعالیت‌هایم در زمینه دفاع از مظلوم‌ترین متهمان و محکومانی ایران بوده است: یعنی متهمان سیاسی و کسانی که به دلایل عقیدتی در معرض اتهام قرار می‌گیرند.» 

به گفته آقای سلطانی، «عده زیادی از وکلا در ایران متأسفانه امکان دفاع و پذیرفتن وکالت این متهمان را ندارند؛ زیرا وکیلی که چنین پرونده‌هایی را قبول کند، در معرض مخاطراتی قرار می‌گیرد.»

عبدالفتاح سلطانی، به همراه چندتن از وکلا و فعالان حقوق بشر در ایران از جمله شیرین عبادی، از سال ۱۳۸۱ با تأسیس «کانون مدافعان حقوق بشر»، به علنی کردن موارد بارز نقض حقوق بشر و همچنین حمایت از خانواده فعالان سیاسی زندانی پرداختند. 

آقای سلطانی تاکنون وکالت برخی از پرونده‌های معروف، از جمله پرونده قتل زهرا کاظمی و پرونده اتهامات اکبر گنجی، را برعهده داشته است. 

او  می‌گوید به همراه همکاران خود در کانون، وکالت متهمان سیاسی را به رایگان بر عهده می‌گیرند و «حتی اگر خانواده‌های این متهمان نیز از نظر مالی مشکلاتی داشته باشند، از محل صندوقی که در در کانون راه‌اندازی شده، به آنها کمک می‌شود.» 

جایزه پانزده هزار یورویی حقوق بشر نورنبرگ هنگامی که در سال ۱۹۹۵ تأسیس شد، از تصویب قانون «نژادها»ی نازی‌ها شصت سال و از پایان جنگ جهانی دوم پنجاه سال می‌گذشت. 

عبدالفتاح سلطانی به رادیو فردا می‌گوید یکی از وظایف خود را «آموزش حقوق بشر» می‌داند و با برگزاری کلاس‌های آموزشی در محل کانون مدافعان حقوق بشر، می‌کوشد تا «شهروندان ایرانی را هرچه بیشتر با حقوق خود، به ویژه در زمینه‌هایی که در معرض اتهام قرار می‌گیرند» آشنا کند. 

آقای سلطانی همچنین در باره دیدگاه‌هایی که حقوق بشر را با مبانی دینی در تضاد می‌دانند می‌گوید: «ما معتقدیم می‌توانیم این مرزبندی را از بین ببریم. حتی در حوزه علمیه قم نیز بعضی از فقیهان دیدگاه‌هایی دارند که با دیدگاه سیاسی و دینی حاکمان متفاوت است. بعضی از علمای دینی، چه در ایران و چه در سایر کشورهای اسلامی، باورها و برداشت‌هایی از اسلام دارند که با برداشت دین حکومتی و دین حاکمان فعلی جمهوری اسلامی مغایرت اساسی دارد.»

نخستین برنده جایزه حقوق بشر شهر نورمبرگ (در سال ۱۹۹۵) سرگئی کوالیوف از روسیه بود و در سال‌های اخیر نیز اویگنی موسای ایدیر، از رواندا، تامارا خیکونوا، از ازبکستان، و اسقف ساموئل روئیز گراتسیا، از مکزیک، این جایزه را کسب کرده‌اند.

رادیو فردا

اعطای جایزه‌ی حقوق بشر شهر نورنبرگ به عبدالفتاح سلطانی 

شهرداری شهر نورنبرگ آلمان، جایزه‌ی حقوق بشر خود را به حقوقدان ایرانی، عبدالفتاح سلطانی اعطا کرده است. سلطانی عضو «کانون مدافعان حقوق بشر» در ایران است و این جایزه را به خاطر دفاع از اصول اولیه‌ی حقوق بشر دریافت می‌کند.

شهر نورنبرگ آلمان اولین مکان در آلمان بعد از جنگ جهانی دوم است که در آن یک دادگاه بین‌المللی، ناقضان حقوق بشر در زمان هیتلر را محاکمه کرد. به یادمان نقشی که این شهر در آن زمان ایفا کرد، اولین دفتر حقوق بشر وابسته به شهرداری در آلمان در سال ۱۹۹۵ در شهرداری این شهر افتتاح شد. این دفتر هر دو سال یک‌بار جایزه‌ای را برای فعالیت‌های منحصر به فرد حقوق بشری در سراسر دنیا به فعالان این زمینه اهدا می‌کند. به گفته‌ی دکتر هانس هسل‌من سرپرست دفتر حقوق بشر شهرداری نورنبرگ، «این جایزه به کسانی تعلق می‌گیرد که تحت مخاطرات امنیتی برای حمایت و دفاع از حقوق بشر در سرزمین‌شان تلاش می‌کنند».

جایزه‌ی امسال حقوق بشر نورنبرگ به عبدالفتاح سلطانی، وکیل و حقوقدان ایرانی، تعلق گرفت.

دکتر هسل‌من، سرپرست دفتر حقوق بشر شهرداری نورنبرگ، در گفت‌وگو با بخش فارسی دویچه‌وله، برای انتخاب عبدالفتاح سلطانی به عنوان برنده‌ی این جایزه دو دلیل عنوان می‌کند: اول تلاش‌های او در زمینه‌ی اصول اولیه‌ی حقوق بشر، در حالی که امنیت خودش در خطر بوده است. هسلمن به دوبار زندانی شدن سلطانی اشاره کرده و می‌گوید: «او دوبار برای مدت طولانی در زندان بوده که ماه‌های مدیدی از این مدت را در سلول انفرادی به سر برده است. وی با شجاعتی کم‌‌نظیر و اراده‌ای قاطع برای حقوق بشر، آزادی و دموکراسی درایران تلاش کرده است».

دکتر هسلمن دلیل دوم اهدای این جایزه به عبدالفتاح سلطانی را، جلب توجه جهانی به مسئله‌ی حقوق بشر در ایران عنوان می‌کند و می‌گوید: «ما می‌خواستیم از طریق اهدای این جایزه توجه جهانی را به وضعیت حقوق بشر در ایران که بسیار وضعیت بدی است، جلب کنیم تا از این طریق شاید بتوانیم بهبودی در این زمینه ایجاد کنیم و یا حداقل امنیتی برای مدافعان حقوق بشر در این کشور به وجود آوریم».

عبدالفتاح سلطانی معتقد است، دریافت این جایزه از دید دولتمردان ایرانی می‌تواند برای فعالیت‌های او باری منفی داشته باشد. زیرا به گفته‌ی وی، دریافت این‌گونه جوایز همیشه از سوی حکومت به عنوان اثبات وابستگی به غرب و بیگانگان تلقی می‌شود.

اما از سوی دیگر این حقوقدان معتقد است که دریافت این جایزه می‌تواند او و همراهانش را در راهی که در پیش دارند، تشویق کند. عبدالفتاح سلطانی می‌گوید: «اساسا همین که عده‌ای در خارج از ایران به فکر تشویق فعالان حقوق بشر هستند، جای تشکر و تقدیر دارد و همین که آدم احساس می‌کند دیگران هم به فکر او هستند و تشویقش می‌کنند که بتواند به اهداف عالی که دارد ادامه بدهد و مستمر باقی بماند، جای تقدیر دارد و ما هم خوشحالیم که حداقل عده‌ای آن سر دنیا به این نکات توجه دارند».

 دکتر هسلمن به ممنوعیت خروج عبدالفتاح سلطانی از کشور اشاره کرده و ابراز امیدواری می‌کند که وی بتواند در مراسم اهدای این جایزه، که در سپتامبر سال آینده میلادی برگزار می‌شود، شرکت کند.

آقای سلطانی در این مورد می‌گوید: «تا این لحظه علی‌رغم این که من چهار حکم برائت از دادگاه‌های تجدیدنظر، که جزو دادگاه‌های عالی جمهوری اسلامی حساب می‌شوند، گرفته‌ام، ولی متاسفانه به‌‌خاطر آن جریان تندرویی که هرچند عده‌ی قلیلی هستند، ولی وجود دارند، در قوه‌ی قضاییه و جریان‌های تندرویی که ممکن است در بعضی نهادهای امنیتی وجود داشته باشند، الان من نه فقط بدون دلیل ممنو‌ع‌الخروج هستم، بلکه پاسپورت‌ام را هم گرفته‌اند و پاسپورتی هم به من نمی‌دهند. امیدوار هستیم، ظرف ماه‌های آینده تلاش‌هایی کنیم و حداقل عقلای قوم تندروها را نصیحت کنند و سر عقل‌شان بیاورند و از این اقدامات ضد حقوق بشری جلوگیری کنند، تا ما بتوانیم پاسپورتمان را بگیریم و انشاالله بتوانیم برای دریافت جایزه مراجعه کنیم».

جایزه‌ی دور قبل نورنبرگ در سال ۲۰۰۷ به یک فعال حقوق بشر از کشور روآندا در آفریقا تعلق گرفت. وی بنیانگذار انجمن «امید برای روآندا» است.

عبدالفتاح سلطانی اولین برنده‌ی ایرانی این جایزه است.

میترا شجاعی

رادیو دویچه وله

HOME