جمعه ۱۲ دی ۱۳۹۳-۲۰۱۵-۰۱-۰۲-IranSOS- با وجود گذشت یک سال و نیم از روی کار آمدن دولت جدید اما هنوز آثار سرکوب و خفقان دوران احمدی نژاد از دانشگاه های کشور محو نشده است. در بسیاری از دانشگاه های کشور با وجود تغییر در تیم مدیریتی سیاست های پیشین همچنان حکمفرماست.
دانشگاه زنجان نیز یکی از مراکز آموزش عالی کشور است که از گزند فشار نیروهای اصولگرا در امان نمانده است.
به گزارش هرانا، در همین ارتباط به مناسبت فرا رسیدن روز دانشجو، گزارشی از نقض حقوق دانشجویان این دانشگاه توسط دانشجونیوز تهیه شده که در زیر میخوانید:
شهر زنجان را به سرمای استخوان سوز زمستان هایش می شناسند، اما چند سالیست که فضای سرما و جمود دانشگاه، همه ی فصول را برای دانشجویان زنجانی زمستانی کرده است.
عمر نشاط و پویایی فضای دانشگاه زنجان مقارن با پایان عمر دولت اصلاحات بود.
هرچند که این دانشگاه پیشینه ی بلندی در فعالیت های فرهنگی سیاسی دانشگاهی داشت، اما ظهور و بروز دولت مهرورز کافی بود تا یکی از تلخ ترین حادثه های دانشجویی یک دهه ی اخیر دانشگاه های ایران در زنجان رغم بخورد و با مدیریت نامناسب مسئولین قضایی استان، دانشگاه و وزارت علوم تبدیل به بحرانی ادامه دار گردد.
تحصن خرداد ماه ۱۳۸۷ دانشجویان دانشگاه زنجان که از آن به عنوان تحصن های بزرگ دانشجویی یک دهه ی اخیر یاد می شود، بستری شد برای سرکوب فعالیت های دانشجویی در این دانشگاه. هرچند که اکنون ۶ سال از آن روزها میگذرد اما هنوز هم می توان سایه ی سنگین وحشت و اختناقی را که با پایان تحصن دامن گیر دانشگاه شد احساس کرد.
هرچند که رخدادهای سال ۸۷ و تبعات آن بیشترین بازتاب های رسانه ای پیرامون دانشگاه زنجان در سالهای اخیر را شکل می دهد، ولی دانشگاه زنجان را به ویژگی های دیگری نیز می توان شناخت.
دانشگاه زنجان در سال ۹۲ به عنوان سبزترین دانشگاه کشور و ۱۲۸امین دانشگاه سبز جهان به انتخاب مؤسسه «گرین متریک» در میان ۳۰۱ دانشگاه برتر قرار گرفت، همچنین این دانشگاه با مساحت بیش از ۴۰۰ هکتار، دومین دانشگاه بزرگ کشور شناخته می شود که نزدیک به ۱۰.۰۰۰ دانشجو در آن مشغول به تحصیل اند.
۱. خانه ی امن دانشجو: دانشگاه یا زندان؟
احضاریه های متعدد به کمیته ی انضباطی، صدور احکام سنگین و ناعادلانه، و محرومیت های تحصیلی از جمله راهکارهایی بود که دانشگاه؛ سال ها از آن برای ارعاب دانشجویان و دلسرد کردن آنان از فعالیت های دانشجویی استفاده می کرد، هرچند که همیشه تنها به احضار اکتفا نمی شد، فعالین دانشجویی دانشگاه زنجان عموماً حتی پس از اتمام دوران تحصیل خود نیز مورد پیگرد و تعقیب و بازداشت بوده اند.
اشاره ای به آنچه در سال های گذشته بر دانشجویان دانشگاه زنجان رفته است، می تواند بیانگر بسیاری از حقایق پیرامون نحوه ی مواجهه ی حاکمیت با دانشگاه و راهگشای آینده ی فعالیت های دانشجویی در دانشگاه زنجان باشد:
۲۰/۰۴/۷۸ : علی اصغر ذوالقدر در سهراه جمهوری (تهران) در حالی که بیانیههای دفتر تحکیم وحدت را همراه داشت، توسط عناصر لباس شخصی دستگیر میشود. وی همراه با سایر بازداشت شدگان به زندان اوین منتقل و بدون گذراندن مراحل قضائی در آنجا نگهداری میشود. ذوالقدر در چند مرحله با چشمان بسته توسط افراد ناشناس مورد بازجوئی و ضرب و شتم قرار میگیرد. محور بازجوئیها درباره حوادث ۱۸ تیر، فعالیتهای دفتر تحکیم و انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه زنجان و تغییر اساسنامه انجمن بوده است. وی پس از ۴ روز آزاد میگردد.
پائیز ۷۹ : قاضی بهتری رئیس شعبه دوم دادگاه عمومی زنجان احمد مدادی را به اتهام تشویش اذهان عمومی، نشر اکاذیب و توهین به مسئولین کشور احضار و مورد محاکمه قرار میدهد. مدادی در این دادگاه تبرئه میشود.
تابستان۸۰ : احمد مدادی به شعبه پنجم دادگاه عمومی زنجان احضار میگردد. قاضی اسماعیلی اتهامات مدادی را توزیع بیانیه و اخلال در نظم عمومی در سالگرد ۱۸ تیر اعلام میکند. وی پس از استماع دفاعیات مدادی اقدام به صدور قرار منع تعقیب مینماید.
۱۸/۰۴/۸۲ : ساعت ۴ بعدازظهر احمد مدادی و مهران گودرزیار در خیابان صفا در زنجان توسط مأموران اطلاعات نیروی انتظامی بدون ارائه حکم دستگیر و به بازداشتگاه اطلاعات نیروی انتظامی زنجان منتقل میگردند. شب همان روز نیز صمد محمدی در مقابل منزل خود بازداشت میگردد. ساعتی بعد مأموران اطلاعات نیروی انتظامی اقدام به تفتیش کامل منزل مدادی و محمدی مینمایند در این تفتیش کامپیوتر شخصی و برخی از دست نوشتهها و عکسهای خانوادگی محمدی و دست نوشتهها و برخی از کتب مدادی توسط مأموران ضبط میگردد. گودرزیار و محمدی پس از تحمل ۵ روز زندان انفرادی و بازجوئی با قرار وثیقه آزاد میگردند. مدادی نیز پس از ۳ روز زندان انفرادی به زندان عمومی زنجان منتقل گردیده و پس از ۱۲ روز با قرار وثیقه آزاد میشود. در این مدت وی در ۲ مرحله توسط اطلاعات نیروی انتظامی و یک هفته توسط اطلاعات سپاه مورد بازجوئی قرار میگیرد.
رسیدگی به پروندههای این سه نفر در شعبه دوم دادگاه انقلاب زنجان به ریاست قاضی معصوم خانی ادامه مییابد و در نهایت احکام ذیل صادر میشود:
مهران گودرزیار از تمامی اتهامات وارده تبرئه میشود.
صمد محمدی به اتهام توهین به رهبری به ۴ ماه حبس تعزیری (تعلیق به مدت ۳ سال) محکوم میگردد.
احمد مدادی به اتهام توهین به رهبری و تبلیغ علیه نظام به ۱۲ ماه حبس تعزیری (تعلیق به مدت ۳ سال) محکوم میشود.
سایر اتهامات نامبردگان با قرار عدم صلاحیت دادگاه انقلاب به دادگاه عمومی زنجان ارسال و پس از رسیدگی در آنجا حکم منع تعقیب صادر میگردد.
۱۷/۰۸/۸۲ : احضار ۵ دانشجوی عضو انجمن اسلامی دانشگاه به کمیته انضباطی
آذر۸۲ : اطلاعات سپاه زنجان اقدام به احضار رحیم حسنیتبار، امید مدنی، عباس شهبازی، زینب کشاورز و سپیده گرجی مینماید. مدنی و شهبازی در سه مرحله و بقیه در یک مرحله مورد بازجوئی کتبی پیرامون فعالیت های انجمن قرار میگیرند. مدنی و شهبازی به دادگاه نیز احضار و پس از تفهیم اتهام مورد بازجوئی قرار میگیرند.
در نهایت پرونده نامبردگان در کمیته انضباطی دانشگاه زنجان به اتهام اهانت به رهبری مورد رسیدگی قرار میگیرد و احکام ذیل صادر میگردد:
امید مدنی به دو ترم تغییر محل تحصیل، عباس شهبازی به یک ترم تغییر محل تحصیل، زینب کشاورز و سپیده گرجی نیز هر یک به توبیخ کتبی همراه با درج در پرونده محکوم شدند.
۰۲/۱۰/۸۲ : ۲دی ماه، رحیم حسنی¬تبار به شعبه یک دادسرای انقلاب اسلامی زنجان احضار شد.
۱۳/۰۱/۸۳ : احضار ۵ دانشجو به کمیته انضباطی
۳/۰۲/۸۳ : مأموران اداره اطلاعات کرج با مراجعه به منزل سعید نعیمی با ارائه حکم قضائی وی را دستگیر و پس از بازرسی کامل منزل اقدام به ضبط کامپیوتر، دست نوشتهها و برخی کتب مینمایند. نعیمی به مدت ۱۵ روز در زندان رجائی شهر کرج و در سلول انفرادی نگهداری میشود و مورد بازجوئی مأموران قرار میگرد. محور بازجوئیها پیرامون فعالیتهای کمیته دفاع از زندانیان سیاسی آذربایجان «آسمک» (نعیمی دبیر و سخنگوی آسمک میباشد) بوده است.
نعیمی پس از آزادی در شعبه دوم دادگاه انقلاب کرج محاکمه و بدلیل اقدام علیه امنیت ملی و تبلیغ علیه نظام به ۵ میلیون ریال جریمه نقدی محکوم میگردد.
۱۵/۰۲/۸۳ : ساعت ۸ صبح مأموران اداره اطلاعات زنجان به محل کار رضا عباسی (دفتر روزنامه مردم نو زنجان) مراجعه و با ارائه حکم دادستان زنجان وی را دستگیر مینمایند. مأموران سپس به منزل وی مراجعه و به بازرسی آن میپردازند. در حکم بازرسی منزل به وجود ۳۰۰ برگ اعلامیه اشاره شده بود. اما مأموران به تفتیش لوازم شخصی سایر اعضای خانواده میپردازند که این امر موجب اعتراض عباسی به آنان میگردد. مأموران پس از آنکه، از پیدا کردن اعلامیهها ناامید میشوند اقدام به ضبط دست نوشتههای شخصی و برخی از کتابهای عباسی نموده و وی را با چشمان بسته به مکانی نامعلوم انتقال میدهند. عباسی در طول اقامت در سلول انفرادی مورد بازجوئی قرار میگیرد. موضوع بازجوئیها درباره عضویت وی در هیأت مؤسس کمیته دفاع از زندانیان سیاسی آذربایجان و فعالیت هایش در انجمن اسلامی و جمعیت اسلامی دانشجویان دانشگاه زنجان بوده است. وی ساعت یک بامداد روز دوشنبه ۷ اردیبشهت با چشم بند به دادسرای انقلاب زنجان منتقل و قاضی فتحی به صورت مشروط او را آزاد مینماید. شرط آزادی وی این بوده که هر زمان مأموران اطلاعات لازم دانستند برای بازجوئی به آن اداره مراجعه نماید. عباسی پس از آزادی در عرض یک هفته ۳ بار به اداره اطلاعات احضار گشته و در هر بار به مدت دو تا سه ساعت مورد بازجوئی کتبی قرار میگیرد. وی پس از آزادی سعید نعیمی علیرغم تهدید مأموران اطلاعات مبنیبر محاکمه در دادگاه، راضی به مراجعه مجدد به اداره اطلاعات نمیگردد.
۰۲/۰۳/۸۳ : در پی درخواست جمعیت اسلامی دانشگاه زنجان برای برگزاری مراسم بزرگداشت حیدرخان عمواوغلو، دو تن از اعضای شورای مرکزی این تشکل به صورت غیررسمی به حراست دانشگاه فراخوانده شدند و در جلسه ای با حضور خانم عباسی رئیس حراست دانشگاه ونماینده¬ای از وزارت اطلاعات تهدید شدند که در صورت عدم انصراف از درخواست مجوز برنامه فوق الذکر مورد پیگرد قرار خواهند گرفت.
۱۳/۰۳/۸۳ : احظار رحیم حسنی تبار دبیر مستعفی انجمن اسلامی به دادسرای زنجان
۲۰/۰۳/۸۳ : رحیم حسنی¬تبار، به اتهام نشر اکاذیب و توهین به رهبری در شعبه یک دادسرای انقلاب زنجان تفهیم اتهام شد.
پائیز ۸۳ : شعبه دوم دادگاه انقلاب زنجان اقدام به احضار علی اصغر ذوالقدر، سعید نعیمی و حجت منتظری مینماید. اتهام این سه تن توهین به رهبری و مراجع تقلید بوده است. از میان این سه نفر تنها حجت منتظری موفق به دریافت احضاریه دادگاه میشود. وی پس از چند بار حضور در دادگاه از اتهامات وارده تبرئه میگردد.
نعیمی و ذوالقدر به طور غیابی محاکمه و به ۴ ماه حبس تعزیری محکوم میگردند. آنان پس از اطلاع از حکم صادره اقدام به واخواهی مینمایند. آنان پس از چند بار حضور در دادگاه هر یک به تحمل ۴ ماه حبس تعزیری (تعلیق به مدت ۲ سال) محکوم میشوند. رسیدگی به سایر اتهامات این سه نفر در شعبه ۷ دادگاه عمومی زنجان انجام میشود که منجر به صدور رأی منع تعقیب میگردد.
۲۷/۰۷/۸۳ : اکبر عطری عضو شورای مرکزی دفتر تحکیم وحدت، به علت سخنرانی در دانشگاه زنجان ، به اتهام تبلیغ علیه نظام به صورت غیابی از سوی شعبه دادگاه انقلاب زنجان به ۴ ماه حبس تعزیری محکوم شد. وی همچنین در تاریخ ۲۶/۰۸/۸۳ با شکایت نیروی مقاومت بسیج سپاه پاسداران زنجان، در شعبه اول دادگاه انقلاب زنجان محاکمه شد.
۳۱/۰۱/۸۴ : سعید نعیمی و علی اصغر ذوالقدر از اعضای سابق شورای مرکزی انجمن اسلامی به علت برگزاری برنامه ای در سال۸۰ تحت عنوان «نقد عملکرد نهادهای زیر نظر رهبری» به اتهام توهین به رهبری در دادگاه زنجان به ۳ ماه حبس تعلیقی محکوم شدند.
۲۶/۰۳/۸۴ : سعید حسیننیا در نزدیکی چهارراه سبزه میدان زنجان پیرامون عدم شرکت در انتخابات ریاست جمهوری مورد بازداشت قرار میگیرد.
آبان۸۴ : اطلاعات استان زنجان اقدام به احضار مسعود ساکی مینماید. مسعود ساکی در دو مرحله مورد بازجوئی کتبی پیرامون انتشار بیانیه انجمن اسلامی دانشجویان در مورد عدم شرکت در انتخابات ریاست جمهوری نهم توسط شواری مرکزی قرار میگیرد.
۲۴/۱۰/۸۴ : ریحانه پورغنی، معرفت الله فضلی، یاشار حکاک پور توسط نهادهای امنیتی احضار و تهدید شدند.
۰۱/۱۱/۸۴ : بازداشت یاشار حکاک پور مراغی؛ عضو هیأت مؤسس جمعیت اسلامی دانشجویان دانشگاه زنجان و مدیر مسئول نشریه هیمه و سردبیر نشریات قیزیل اوزن و زنگان سوزلری
۰۹/۱۱/۸۴ : ریحانه پورغنی مدیرمسئول نشریه قیزل اوزن و عضو شورای مرکزی جمعیت اسلامی دانشجویان، پس از چندین بار احضار از سوی دادگاه انقلاب زنجان، شبانه بازداشت شد. صبح روز دهم بهمن ماه ریحانه پورغنی که برای چندمین بار در هفته های اخیر به دادگاه احضار شده بود ساعت ۹:۳۰ در دادگاه حضور یافت و پس از چندین ساعت بازجویی سرانجام در ساعت ۷:۳۰ شب همان برای او قرار بازداشت با وثیقه ۳۰ میلیون تومانی صادر شد.
۰۶/۰۴/۸۵ : رضا عباسی، دانش آموخته ی رشته ریاضی دانشگاه زنجان و عضو سازمان ادوار تحکیم وحدت عصر ششم تیرماه بازداشت شد. عباسی صبح روز بازداشت به اداره اطلاعات احضار شده بود که با توجه به غیر قانونی بودن این احضار شفاهی از حضور در این اداره سرباز زده بود. گمان می¬رود احضار و بازداشت عباسی به علت نا آرامیهای اخیر آذربایجان و تلاشهای وی در جهت روشن شدن وضعیت بازداشت شدگان این حوادث مربوط باشد.
۲۰/۰۶/۸۵ : دادگاه رضا عباسی عضو هیأت مؤسس جمعیت اسلامی دانشجویان دانشگاه زنجان و مسئول واحد سیاسی انجمن اسلامی دانشجویان در سال۸۱ برگزار شد. در این جلسه که به صورت غیر علنی و با حضور وکیل وی، خلیلی برگزار گردید، قاضی دادگاه انقلاب زنجان سؤالاتی از عباسی حول فعالیتهایش در انجمن اسلامی و جمعیت اسلامی دانشجویان دانشگاه زنجان و فعالیتهایش در قالب کمیته دفاع از زندانیان سیاسی آذربایجان (آسمک) و فعالیتهای هویت طلبانه اش درشهر زنجان مطرح کرد که خلیلی وکیل وی به دفاع از وی پرداخت. اتهامات رضا عباسی توهین به رهبری و تبلیغ علیه نظام از طریق قومیت گرایی عنوان گردیده است. رضا عباسی در روز ۵ تیر ماه، قبل از تجمع قلعه بابک دستگیر شده بود. در نهایت دادگاه رضا عباسی را به یکسال حبس تعزیری محکوم کرد.
۱۵/۱۲/۸۵ : صدور احکام انضباطی برای ۸ نفر از اعضای جمعیت اسلامی دانشجویان زنجان و بازداشت آنها
محرومیت از ادامه تحصیل بهزاد عبدی و نوید نوریفر
اردیبشت ۸۶ : احضار ۳۵ نفر از دانشجویان به کمیته انضباطی
اردیبهشت ۸۶ : صدور حکم دو ترم تعلیق با احتساب سنوات برای یکی از دانشجویان
۱۸/۰۴/۸۶ : طی یورش نیروهای امنیتی به دفتر ادوار تحکیم وحدت (سازمان دانش آموختگان ایران اسلامی)، سعید حسیننیا دبیر سابق تشکیلات انجمن اسلامی دانشگاه و اشکان قیسوندی دیگر عضو انجمن به همراه ۱۶ تن از فعالین دانشجویی و سیاسی با ضرب و شتم شدید بازداشت شده و برای مدت یکماه در سلول های انفرادی بند ۲۴۰ حبس شدند.(سعید حسیننیا بعدتر به دوسال حبس که به پنج سال تعلیقی تقلیل پیدا کرد،ه محکوم شد). همچنین در این روز مهدی عربشاهی عضو سابق شورای مرکزی انجمن اسلامی دانشگاه زنجان و دبیر سیاسی دفتر تحکیم وحدت بازداشت شد.
۱۹/۰۹/۸۶ : داوود خداکرمی دبیر جمعیت اسلامی و مدیر مسئول نشریه «آچیق سوز» از دانشگاه اخراج شد.
۱۹/۱۱/۸۶ : احضار اشکان قیسوندی عضو سابق انجمن اسلامی دانشگاه زنجان به دادگاه انقلاب و تجدید نظر در اتهامات وی در اسفند ماه
۱۸/۰۴/۸۷ : پیام شکیبا، آرش راییجی و محمد حسن جنیدی سه هفته پس از پایان تحصن بازداشت شده و پس از آن در تاریخ ۰۶/۰۹/۸۷ به اتهام اقدام علیه امنیت ملی در دادگاه انقلاب زنجان محاکمه شدند.
۲۵/۰۴/۸۷ : نیروهای امنیتی به منزل اشکان قیسوندی، از فعالین دانشجویی و عضو سابق انجمن اسلامی دانشگاه زنجان رفته و قصد بازداشت وی را داشتند.که موفق به بازداشت وی نشدند.
۱۶/۰۵/ ۸۷ : بهرام واحدی دبیر انجمن اسلامی، در شهر تبریز در منزل مسکونی پدرش توسط نیروهای امنیتی بازداشت و به زنجان منتقل شد.
۲۲/۰۵/۸۷ : سورنا هاشمی دانشجوی رشته روانشناسی و عضو انجمن اسلامی، به اتهام اقدام علیه امنیت ملی و تشویش اذهان عمومی با شکایت مدعی العموم و دکتر حسن مددی رئیس کمیته انضباطی و معاون دانشجویی دانشگاه زنجان بازداشت شد.
۰۳/۰۷/۸۷ : سورنا هاشمی بدون دریافت حکم انضباطی، ۷ ترم تعلیق و در نهایت محروم از ادامه تحصیل شد؛ همچنین از ثبت نام بهرام واحدی و علیرضا فیروزی نیز جلوگیری شد. در آن ترم فایل آموزشی ۱۵ دانشجو بسته شد و بسیاری دیگر از دانشجویان نیز تنها پس از اخذ تعهد کتبی دانشگاه از آنان اجازه انتخاب واحد یافتند.
۱۷/۰۱/۸۸ : بازداشت علیرضا فیروزی سخنگوی انجمن اسلامی، پیش¬تر صبح روز ۳۱/۵/۱۳۸۷، نیروهای امنیتی با دردست داشتن حکم جلب علیرضا فیروزی و همچنین حکم بازرسی منزل پدری وی، منزل ایشان را بازرسی کردند. ولی به دلیل عدم حضور او در منزل، از خانوده وی خواسته شد، که روز شنبه، ۲ شهریور ۸۷، ساعت ۱۰ صبح، وی خود را به دادسرای زنجان معرفی نماید.
۱۴/۰۲/۸۸ : علیرضا فیروزی، توسط نیروهای امنیتی در پارک لاله تهران در مراسمی که به مناسبت روز جهانی کارگر برگزار می شد بازداشت، و سپس به زندان اوین منتقل شد.
۲۰/۰۳/۸۸ : بازداشت جعفر ابراهیمی ازندریانی عضو سابق شورای مرکزی انجمن اسلامی دانشگاه و از فعالان صنفی معلمان
۲۵/۰۳/۸۸ : لیلا اسفاری فعال دانشجویی دانشگاه زنجان پس از مراجعه به ستاد خبری وزارت اطلاعات در زنجان بازداشت شد. همچنین علیرضا بابالو عضو انجمن اسلامی دانشگاه نیز در این روز به دست نیروهای امنیتی بازداشت شد.
خرداد ۸۸ : بازداشت علی قاسمی عضو انجمن اسلامی و آرش گیتی مسئول روابط عمومی انجمن اسلامی
۸۸ : بازداشت چند هفتهای سیامک انصاری
۲۵/۰۴/۸۸ : احمد مدادی دبیر سابق انجمن اسلامی و رضا عباسی عضو هیأت مؤسس جمعیت اسلامی دانشگاه زنجان روز پنجشنبه پیش از برگزاری مراسم دعا جهت آزادی سعید متین پور فعال حقوق بشر و روزنامه نگار آذربایجانی، توسط ماموران اداره اطلاعات زنجان بازداشت شدند.
۱۴/۰۵/۸۸ : بازداشت سیامک یاقوتی مدیر مسئول نشریه رستاخیز و عضو انجمن اسلامی دانشگاه، به گفته پدر سیامک یاقوتی ماموران اطلاعات بدون ارائه هیچ توضیحی سیامک را با خود بردند و همینطور پس از تفتیش منزل، وسایل شخصی ایشان را نیز ضبط و با خود بردند، همچنین مأموران اطلاعات در پاسخ سئوال خانواده مبنی بر محل انتقال این فعال دانشجویی عنوان کرده بودند که سرنوشت وی را از زندان اوین پیگیری کنید.
۲۴/۰۵/۸۸ : بازداشت امیر حسین سرحدی دبیر سابق انجمن اسلامی، صبح روز شنبه ۲۴ مرداد، نیروهای امنیتی با حضور در منزل پدری امیرحسین(میلاد) سرحدی، وی را بازداشت و وسایل شخصی وی را مورد بازرسی قرار دادند و او را به اداره اطلاعات شهر زنجان منتقل کردند. براساس حکم ابلاغ شده به خانواده سرحدی در زمان بازداشت، اتهام این فعال دانشجویی تشویش اذهان عمومی و اقدام علیه امنیت ملی عنوان شده است. امیرحسین سرحدی دبیر، مسئول ستاد شهروند آزاد(مطالبه محوران حامی مهدی کروبی) در زنجان نیز بود.
۲۶/۰۵/۸۸ : بازداشت مجدد، یاشار حکاک¬پور فعال حقوق بشر آذربایجانی و عضو سابق جمعیت اسلامی دانشگاه، حکاک¬پور که در بهمن سال۸۴ بازداشت و پس از تحمل یک ماه بازداشت موقت به قید وثیقه و ضمانت از زندان آزاد شده بود از سوی شعبه یک دادگاه انقلاب زنجان به شش ماه حبس تعزیری محکوم شد. بر اساس حکم صادره در ۲۶ مرداد ۸۸، قاضی صادقی رئیس شعبه اول دادگاه انقلاب زنجان اتهام این فعال حقوق بشر آذربایجانی را عضویت در دسته و گروه جهت برهم زدن امنیت کشور، تبلیغ علیه نظام و تشویش اذهان عمومی عنوان کرده است که دادگاه حکاک پور را در رابطه با دو اتهام عضویت در دسته و گروه جهت برهم زدن امنیت کشور و تبلیغ علیه نظام به تحمل شش ماه حبس تعزیری محکوم نموده و در خصوص اتهام تشویش اذهان عمومی رای به عدم صلاحیت صادر و پرونده را به دادگاه جزائی استان زنجان ارجاع نموده است. این فعال حقوق بشردر یکم بهمن ماه ۸۴ در مقابل مغازه پدرش در مراغه بازداشت و یک ماه در سلولهای انفرادی اداره اطلاعات شهرهای مراغه و تبریز به سر برد. همزمان با این بازداشت دو پرونده در دادگستری شهرهای مراغه و زنجان با اتهامات مشابه برای حکاک پور تشکیل شد. به گفته حکاک پور موضوع بازجویی های وی در زمان بازداشت فعالیت های دانشجویی در تشکل جمعیت اسلامی دانشجویان دانشگاه زنجان و چاپ و توزیع نشریات دانشجویی قیزیل اوزن و زنگان سوزلری در این دانشگاه و راه اندازی دفتر سمن خانه فرزندان آذربایجان در مراغه و دست نوشته های وی بوده است.
۰۴/۰۶/۸۸ : اولین جلسه دادگاه جعفر ابراهیمی عضو سابق شورای مرکزی انجمن اسلامی دانشگاه زنجان برگزار شد. دراین جلسه وکیل ابراهیمی آقای اولیائی فر که دقایقی قبل از شروع دادگاه موفق شده بود امضای مدارک وکالت را از آقای ابراهیمی دریافت کند، بدلیل کمبود وقت تقاضای استمهال از دادگاه نمود که از سوی دادگاه نیز پذیرفته شد.
شهریور ۸۸ : ۱۳ نفر از دانشجویان در مجموع ۱۴ ترم از تحصیل تعلیق شدند. (مسعود حیدری فر یک ترم و سیامک یاقوتی به دو ترم تعلیق محکوم شد).
۱۵/۰۶/۸۸ : آرش گیتی مسئول روابط عمومی انجمن اسلامی مجدداً بازداشت شد. آرش گیتی پیش از این به همراه علی قاسمی دیگر عضو انجمن اسلامی در خرداد ۸۸ به مدت یک روز در بازداشت گاه اداره اطلاعات زنجان بازداشت بود که پس از اخذ تعهد آزاد شد. این بار نیز با تماس های مکرر اداره ی اطلاعات زنجان، آرش گیتی با مراجعه با دادسرای انقلاب زنجان بازداشت شد و به بازداشتگاه اطلاعات این شهر منتقل شد.
۱۳/۰۸/۸۸ : بازداشت وحیده مولوی، عضو سابق انجمن اسلامی دانشگاه و فعال حقوق زنان توسط نیروهای امنیتی در روز سیزده آبان، او سپس با اتهام اخلال در نظم عمومی تفهیم شد.
۰۱/۰۹/۸۸ : روز یکم آذر ماه سورنا هاشمی، عضو سازمان دانشجویان و دانش آموختگان لیبرال دانشگاه های ایران و عضو سابق انجمن اسلامی دانشگاه به همراه سایر اعضای این سازمان بازداشت شد و درست یک روز پس از روز دانشجو در۱۷ آذر ماه بدون هیچ تفهیم اتهامی آزاد شد.
۰۹/۰۹/۸۸ : بازداشت سعید جلالی فر دانشجوی فیزیک دانشگاه زنجان و فعال حقوق بشر و کودکان
۰۷/۱۰/۸۸ : بازداشت مهدی عربشاهی دبیر تشکیلات دفتر تحکیم وحدت و عضو سابق شورای مرکزی انجمن اسلامی، عربشاهی از سوی قاضی پیرعباسی، شعبه ۲۶ دادگاه انقلاب اسلامی محکوم به تحمل ۲ سال و ۶ ماه حبس تعزیری به اتهام اقدام علیه امنیت ملی و تبلیغ علیه نظام شد.
۱۲/۱۰/۸۸ : بازداشت مجدد علیرضا فیروزی و سورنا هاشمی. دادگاه بدوی انقلاب؛ آرش راییجی، پیام شکیبا، محمدحسن جنیدی، سورنا هاشمی و بهرام واحدی را به یکسال حبس تعزیری؛ و علیرضا فیروزی را به یکسال و ۴ ماه حبس محکوم کرد. بعدتر دادگاه عمومی احکام، سورنا هاشمی و بهرام واحدی را به دو سال و شش ماه و حکم علیرضا فیروزی را به دو سال و ده ماه زندان افزایش داد.
۲۸/۰۱/۸۹ : مأمورین امنیتی ظهر روز شنبه داوود خداکرمی دبیر جمعیت اسلامی دانشگاه را در یکی از خیابان¬های زنجان بازداشت کردند. مأموران سپس با مراجعه به منزل پدری خداکرمی اقدام به تفتیش منزل نموده و کتابها، کیس کامپیوتر و دیگر وسایل شخصی این روزنامه نگار و فعال حقوق بشر را همراه خود برده اند.
۰۷/۰۹/۸۹ : روز یکشنبه رضا عباسی در شعبه دوم بازپرسی دادسرای عمومی و انقلاب زنجان حاضر و به سؤالات قاضی پاسخ گفت. در این جلسه بازپرسی، قاضی احمدی رئیس شعبه دوم بازپرسی دادسرای عمومی و انقلاب زنجان ضمن تفهیم اتهام اقدام علیه امنیت ملی و تشویش اذهان عمومی از طریق شرکت در مراسم دعای کمیل برای آزادی سعید متین پور، اقدام به اخذ آخرین دفاع عباسی نمود و ضمن صدور قرار مجرمیت پرونده را جهت رسیدگی به دادگاه انقلاب زنجان ارجاع داد.
۱۱/۰۹/۸۹ : احمد مدادی از اعضای شورای سیاستگذاری سازمان دانش آموختگان ایران (ادوار تحکیم وحدت) روز سه شنبه و از طریق تماس تلفنی به شعبه دوم بازپرسی زنجان احضار شد. در این جلسه آخرین دفاع بازپرسی جهت صدور کیفرخواست در خصوص اتهامات این فعال سیاسی اخذ شد. اقدام علیه امنیت داخلی و تشویش اذهان عمومی دو اتهامی است که از سوی شعبه دوم بازپرسی زنجان به احمد مدادی تفهیم شده است. این عضو شعبه ی زنجان سازمان دانش آموختگان ایران (ادوار تحکیم وحدت) از سال گذشته تا کنون با حکم قاضی گل محمدی ممنوع الخروج شده است و نهادهای ذی ربط اجازه خروج از کشور را منوط به نظر اداره اطلاعات استان زنجان و بازجویان پرونده ی وی می دانند که این امر هم با مخالفت نهادهای امنیتی استان زنجان همراه هست.
۲۲/۱۱/۸۹ : مسعود هاشمی دبیر سابق انجمن اسلامی و پویان تحویلداری دیگر عضو شورای مرکزی انجمن بازداشت شدند.
۱۴/۰۱/۹۰ : بازداشت همایون پناهی، فارغ التحصیل فلسفه دانشگاه زنجان و از دانشجویان ستاره دار در مقطع کارشناسی ارشد. همایون پناهی از روز ۱۴ فروردین ماه جاری طی حمله ناگهانی مأمورین به منزلشان دستگیر شده و برای تحمل حبس به زندان اراک منتقل شده است. همایون پناهی، پس از تظاهرات عاشورای سال ۸۸، برای اولین بار بازداشت شد و دادگاه انقلاب اراک، طی حکمی وی را به تحمل ۶ ماه و یک روز حبس محکوم کرد. اتهام این فعال دانشجویی اقدام علیه امنیت ملی و تشویش اذهان عمومی عنوان شده است.
۰۷/۰۳/۹۰ : بازداشت مجدد سورنا هاشمی و علیرضا فیروزی در ارومیه توسط نیروهای امنیتی پیش از خروج از کشور
۰۴/۰۴/۹۰ : به دنبال اعتصاب غذای دانشجویان در زمستان ۹۰ سه نفر از آنان به کمیته انضباطی احضار شدند و برای دو نفر از آنان حکم دو ترم تعلیق و محرومیت از کلیه امکانات دانشگاهی و برای یک نفر دیگر حکم توبیخ انضباطی همراه با درج در پرونده به صورت تعلیقی صادر شد.
۰۸/۰۵/۹۰ : صدور حکم ۳ سال حبس برای سعید جلالی فر، دادگاه وی دوشنبه ۲۴ مرداد ماه در شعبه ۲۸ دادگاه انقلاب برگزار و وی به سه سال حبس محکوم شد. جلالی فر ظهر روز یکشنبه نهم مرداد ماه،بازداشت و به بند ۳۵۰ زندان اوین منتقل شد. این عضو کمیته گزارشگران حقوق بشر، طی این مدت چندین مرتبه از سوی مقامات قضایی احضار شده بود. اتهام جلالی فر، «فعالیت تبلیغی علیه نظام» عنوان شده است.
مهر۹۰ : رحمت الله بیات عضو سابق جمعیت اسلامی دانشگاه و روح الله بیات عضو سابق کانون اشراق دانشگاه زنجان به علت فعالیت¬های دانشجویی از تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد علی رغم قبولی در کنکور محروم شدند.
۲۷/۰۸/۹۰ : داوود خداکرمی که ساعت ۸:۲۰ صبح برای ارسال ماهنامه بایرام به شهر تبریز به ترمینال زنجان رفته بود از سوی اداره اطلاعات زنجان بازداشت شد.
اسفند ۹۰ : تأیید حکم سه سال حبس سعید جلالی فر در دادگاه تجدید نظر
همچنین در مهرماه ۹۰، به دنبال اعتراضات به تفکیک جنسیتی بوفه دانشکده مهندسی تعدادی از دانشجویان به کمیته انضباطی احضار شدند و از آنان تعهد کتبی گرفته شد.
فروردین ۹۳ : احضار به کمیته انضباطی و صدور حکم توبیخ بدون درج در پرونده برای نماینده¬ی ناظر شورای صنفی بر بوفه ی خوابگاه برادران، در پی بازرسی وی از بوفه
۳۰ مهر ۹۳ : توقیف بیانیههای انجمن اسلامی دانشجویان پیرو خط امام (ره) دانشگاه زنجان در دیدار حسن روحانی با نخبگان در پی سفر استانی ریاست جمهور به استان زنجان، توسط اطلاعات
۲. تشکل ستیزی سازمان یافته
با سابقه ترین تشکل دانشجویی دانشگاه زنجان، انجمن اسلامی دانشگاه است که بارها با کارشکنی های مسئولین در آستانه ی اضمحلال قرار گرفته است. پس از دوم خرداد ۷۶ و بهبود رویکرد دولت در قبال دانشگاه ها، انجمن اسلامی دانشگاه زنجان نیز پس از سالها جان دوباره ای گرفت؛ با تلاش شش ماهه فعالین دانشجویی آن دوران در سال ۷۷ با همکاری دفتر تحکیم وحدت، انتخابات انجمن برگزار و اساسنامه آن اصلاح شد. کوشش شش ماهه ی دانشجویان تحول خواه در آن روزها موجب شد، انجمن اسلامی دانشگاه که برای چندین سال به ظاهر نهادی دانشجویی بود ولی باطناً به نهادی حکومتی مبدل شده بود، ماهیت واقعی خود را بازیابد. پیش از آن برای سال ها شرایط به گونه ای پیش می رفت که اکثریت شورای مرکزی انجمن در انحصار اقتدارگرایان بود، مشارکت فعالانه ی دانشجویان در انتخابات شورای مرکزی انجمن در سال ۷۷ موجب شد تا دانشجویان مستقل که صاحبان اصلی انجمن بودند به آن بازگردند.
برای مدت پنج سال انجمن به قوت خود باقی بود تا وقایع ۱۶ آذر سال ۸۲ روی داد که حکم ۴ ماه ممنوعیت از فعالیت را برای انجمن و احکام انضباطی و احضاریه های متعدد به اطلاعات سپاه و دادگاه زنجان را برای اعضای شورای مرکزی انجمن در پی داشت. به دنبال این رخدادها دفتر انجمن از ۲۰ آذر پلمپ شد. پس از پایان مدت محرومیت از فعالیت انجمن؛ اعضای شورای مرکزی به طور غیر مترقبه، با صدور بیانیه ای در اردیبهشت ۸۳ استعفای دسته جمعی خود را در واکنش به آنچه: «تجربه چند ساله اصلاحات بی نتیجه» و عدم توانایی انجمن های اسلامی در تحقق «آرمانهای ملت (آزادی ، دموکراسی ، حقوق بشر و… )» با توجه به «شرایط سیاسی کشور» می دانستند، اعلام کردند. به دنبال این اقدام، انجمن در اردیبهشت همان سال انحلال یافت.
مجدداً در سال ۸۳ انجمن توسط هیأت مؤسس جدید بازگشایی شد و تا پیش از تغییر دولت و به تبع آن تغییر ریاست دانشگاه که در سال ۸۵ صورت گرفت به فعالیت خود ادامه می داد. در آن سال ها انجمن از اقبال بالایی در میان دانشجویان برخوردار بود و انتخابات شورای مرکزی بین عموم دانشجویان به صورت سراسری برگزار می شد؛ با این وجود انتخابات انجمن طی سالهای ۸۵ و ۸۶، دو سال پیاپی توسط هیأت نظارت دانشگاه تأیید نشد. در نهایت با گروکشی مدرک تحصیلی اعضای انجمن، شورای مرکزی ناگزیر از تحویل دفتر انجمن و انحلال آن در سال ۸۶ شد.
در آذر همان سال هیأت مؤسس جدید انجمن شکل گرفت و درخواست صدور مجوز کرد که با این تقاضا در تاریخ ۲۹/۱۱/۱۳۸۶ موافقت شد. ولی دیری نپایید که معاون دانشجویی و دبیر هیأت نظارت دانشگاه، حسن مددی در تاریخ ۲۰/۰۳/۱۳۸۷، ضمن صدور نامه ای و با استناد به بند۴ ماده۳ «آیین نامه تشکل های اسلامی دانشگاهیان» مجوز فعالیت انجمن را بر خلاف قانون لغو کرد. به دنبال شکل گیری تظاهرات دانشجویی در اعتراض به فساد اخلاقی رئیس کمیته انضباطی و وقایع تلخ پس از آن، انجمن برای ۵ سال به محاق رفت.
با روی کار آمدن دولت جدید در سال ۹۲، هرچند که هنوز تغییرات ملموسی در شیوه مدیریتی دانشگاه رخ نداده است، اما مدیریت دانشگاه؛ در اقدامی مهندسی شده که علاوه بر دانشگاه زنجان در چند دانشگاه دیگر نیز در حال انجام بود؛ در اسفند ۹۲ برای سه انجمن اسلامی مجوز فعالیت صادر کرد، این اقدامات که همزمان با برگزاری مجمع عمومی غیر قانونی دفتر تحکیم وحدت در روزهای ابتدایی مهرماه و در هنگامه ای که اکثر قریب به اتفاق انجمن های اسلامی مستقل سراسر کشور منحل شده بودند، صورت می گرفت. سیاست رؤسای به جای مانده از دولت قبل و البته حامیان آنها مشخص بود. آنها می دانستند که روی کار آمدن دولت جدید اجباراً موجب بازگشایی انجمن های اسلامی و قدرت یافتن مجدد دفتر تحکیم وحدت خواهد شد. بنابراین مجموعه ای از اقدامات به شکل هماهنگ شده در سطح کلیه ی دانشگاه های کشور صورت پذیرفت. بر این اساس دفتر تحکیم وحدت با تخلفات محرز فراوان، نشست سالانه ی خود را با حضور سه تشکل رسمی (طبق قانون حداقل باید ۲۰ تشکل در یک اتحادیه دانشجویی عضویت داشته باشند) برگزار کرد. این تخلفات با اهمال وزارتین علوم و بهداشت نادیده انگاشته شد و تنها به چند مرتبه اخطار به دفتر تحکیم وحدت که حالا به ظاهر غصب شده بود مبنی بر رساندن تعداد تشکل های عضو اتحادیه به میزان قانونی داده شد. بنابراین هرچند که هنوز و تا زمان نگارش این گزارش، اتحادیه در دست یافتن به این هدف ناکام مانده ولی پروژه سراسری در کشور برای تحقق این نقشه ادامه دارد.
اما آنچه علاوه بر فروپاشی دفتر تحکیم وحدت، بیشتر به جامعه دانشجویی ضربه می زند، از بین رفتن هویت انجمن اسلامی به عنوان نهادی مدنیست که بیش از هفتاد سال از پایایی آن می گذرد. این سیاست انجمنهای اسلامی را به شعبه ای از جریان حاکمیت، در کنار نمونه های دیگر همچون: «بسیج دانشجویی»، «جامعه اسلامی»، «انجمن اسلامی مستقل» در دانشگاه تبدیل خواهد کرد.
متأسفانه این ماجرا با آگاهی مسئولان، نسبت به پیشینه ی درخشان فعالیت های دانشجویی در دانشگاه زنجان و استعداد دانشجویان آن برای بازسازی انجمن اسلامی دانشگاه، به بدترین وجه ترتیب داده شد. برای صورت دادن به این هدف و جلوگیری از شکل گرفتن انجمن اسلامی واحد و قدرتمند و همینطور کمک به دفتر تحکیم وحدت، برای به حدنصاب رساندن تشکل های عضو خود، دانشگاه برای سه گروه، با هویت و اهداف کاملاً متضاد مجوز انجمن اسلامی صادر کرد.
نخستین گروه «انجمن اسلامی دانشجویی» بود که با محوریت حلقه ی نزدیکان ریاست دانشگاه، محسن افشارچی تشکیل شد، گروهی که تنها پس از گذشت ۳ روز از ارائه درخواست، موفق به کسب موافقت اصولی شد، همچنین انجمن دیگری به نام «انجمن اسلامی دانشجویان» وابسته به دفتر تحکیم وحدت جعلی تشکیل شد که اعضای اصلی و هیأت مؤسس آن همپوشانی بالایی با بسیج دانشجویی دانشگاه داشته و تحت حمایت و نفوذ نهاد رهبری در داخل دانشگاه اند. واپسین مجوز نیز به «انجمن اسلامی دانشجویان پیرو خط امام (ره)» تعلق گرفت که پیش از سایرین درخواست خود را ارائه کرده بود ولی با کارشکنی های متعدد از جمله: عدم صدور مجوز نشریه ی «سرو» ارگان رسمی انجمن؛ برای نزدیک به هفت ماه، عدم تأیید انتخابات انجمن برای مدت نزدیک به سه ماه، لغو مجوز سخنرانی، عدم صدور مجوز به برنامه گرامیداشت ۱۶ آذر سال جاری، اجبار به اضافه نمودن پسوند و مواردی از این دست مواجه شد، با این وجود به نظر می رسد که انجمن پیرو خط امام در مدت کوتاه فعالیت خود اعتماد غاطبه ی دانشحویان را به دست آورده است. انجمن مذکور با برگزاری اولین دوره ی انتخابات شورای مرکزی و ثبت نام هفده نامزد، هم اکنون و پس از برگزاری سه برنامه در سطح دانشگاه توسط هیأت مؤسس؛ و چهار برنامه عمومی دیگر(علاوه بر جلسات داخلی) بوسیله شورای مرکزی هدایت می شود. انتخابات انجمن اسلامی دانشجویان پیرو خط امام در نهایت با راهیابی پنج عضو اصلی و دو عضو علی البدل در شهریور ۹۳ به تأیید هیأت نظارت دانشگاه رسید.
افزون بر انجمن اسلامی، تشکل با سابقه ی دیگری متعلق به فعالان آذری دانشگاه با نام «جمعیت اسلامی دانشجویان دانشگاه زنجان» برای مدت نزدیک به شش سال، پس از تأسیس در سال ۷۹ فعال بود، که در تاریخ ۱۵/۱۲/۸۵ با صدور حکم ممنوعیت از فعالیت هیأت نظارت از ادامه کار بازماند. علیرضا نداف اسکویی، سرپرست دانشگاه زنجان و رئیس هیأت نظارت بر فعالیت تشکل های دانشجویی با استناد به بند ۲ ماده ۸ «دستورالعمل اجرایی آییننامه تشکل های اسلامی دانشگاهیان»، تمامی فعالیت های جمعیت اسلامی را متوقف شده اعلام کرد. این حکم با استناد به شش مورد تخلفی که در بند آخر آن آمده بود صادر شد. از جمله: «تحریک و اغتشاش به خصوص در جریان تجمع غیرقانونی مورخ دوم اسفندماه، همزمان با روز پاسداشت زبان مادری، و ایام منتهی به آن در سطح دانشگاه و شهر زنجان که منجر به دستگیری تعدادی از دانشجویان مرتبط با آنها شده و موجب مخدوش شدن وجهه دانشگاه و دانشجویان گردید». به دنبال لغو مجوز فعالیت جمعیت اسلامی، روز دوشنبه سوم اردیبهشت ماه ۸۶، ماموران اداره حراست دانشگاه زنجان، با حمله به دفتر این تشکل، قفل در ورودی را شکستند و پس از بازرسی کامل، دفتر را پلمپ کردند.
همچنین از سال ۸۹ «جامعه اسلامی دانشجویان» (جاد)، که اعضای هیأت مؤسس و شورای مرکزی آن همگی از اعضای بسیج دانشجویی بوده یا هستند؛ در غیاب انجمن اسلامی اقدام به بازگشایی شعبه در دانشگاه زنجان نمود. این تشکل که دارای سه دفتر در سطح دانشگاه است، اردیبهشت سال ۹۳ آخرین انتخابات شورای مرکزی خود را برگزار کرد.
بسیج دانشجویی دانشگاه نیز از سال ۷۸ در دانشگاه فعالیت خود را آغاز نموده و اکنون با شش دفتر در دانشگاه، فعال ترین فرا تشکل دانشگاه زنجان به شمار می آید.
دو تشکل دیگر نیز پیشتر در دانشگاه وجود داشتند، «مجمع اسلامی فرهنگ و اندیشه دانشجویان دانشگاه زنجان»(مافاد) که در سال ۸۴ تأسیس شد. و «مجمع اسلامی دانشجویان آگاه دانشگاه زنجان»(انتخاب).
۳. کانون هایی برای فرهنگ و هنر
وضعیت کانون های دانشگاه نیز بهتر از تشکل ها نیست. علاوه بر مشکلاتی که کانون ها در کسب مجوز و تخصیص بودجه برای اجرای برنامه های خود دارند، بیشتر کانون ها یا از کمبود جا رنج می برند و یا به کلی هیچ فضایی به آنها اختصاص داده نشده است.
از جمله فعال ترین کانون های زیر مجموعه معاونت فرهنگی-اجتماعی دانشگاه؛ کانون «فه ژین» متعلق به دانشجویان کرد است که مهمترین برنامه ی اخیر آن برگزاری یادواره ی مصدومان شیمیایی بمباران حلبچه بود، کانون «مهر» خیریه مبتلایان به بیماری سرطان است که از سال ۹۰ در دانشگاه زنجان تأسیس شده و برنامه هایی مانند برگزاری کنسرت موسیقی، نمایش فیلم و برپایی بازارچه خیریه را برگزار می کند، کانون «هلال احمر»، کانون «اشراق»؛ متعلق به دانشجویان ترک، کانون موسیقی «ماهور» که پس از مدتها با اخذ مجوز، موسیقی سنتی زنده در دانشگاه اجرا کرد، کانون «تئاتر» که چند اجرا را در سال گذشته داشت، کانون فرهنگی و ادبی «سایه» که برنامه شعرخوانی را به صورت هفتگی اجرا می کند، «هنرهای تجسمی»، کانون «محبان اهل بیت»، کانون علمی و فرهنگی «ایثار» و هیأت مذهبی «مکتب الزهرا» وابسته به بسیج دانشجویی.
سایر کانون های دانشگاه همچون کانون های: ایرانگردی و گردشگری «ایران زمین»، «ریحانه»، «مطالعات فرهنگی»، کانون فیلم و عکس «سیمرغ»، کانون های زیرمجموعه «نهاد رهبری»: «عبرت»، «نماز»، «انتظار»، «تسنیم»، «باهنر»، «ثقلین» و «بصیرت» وکانون های زیرمجموعه «جهاد دانشگاهی»: شعر «مهتاب» و فیلم و عکس «گلستان»، دانشجویی «ورزش و سلامت»، طبیعت گردی «همپای طبیعت»، داستان نویسی «روشنا» و چند کانون دیگر فعالیت چندانی ندارند.
از دیگر کانون هایی که پیش تر در دانشگاه فعال بودند می توان به: کانون هنرهای تجسمی«تبسم باران»(۷۹)، قرآن»(۷۴)، ادبی «دکتر شریعتی»(۸۲)، «ونوشه» (ویژۀ دانشجویان مازندرانی)، «مرکز آموزش های اجتماعی»، «وارش» (ویژۀ دانشجویان گیلانی)، «خاوران» (ویژۀ دانشجویان خراسانی)(۸۲)، فرهنگی «نسل سوم»(۸۲)، فرهنگی «موج نو»، فرهنگی «پنجره»(۸۲)، «دانشجویان خاص»، «پرورش ایده های دانشجویی(پاد)»، فرهنگی و مطالعاتی «ققنوس»(۸۲)، «دارالقرآن کریم»، «بشردوستان جوان (هلال احمر)»(۸۱)، «موسیقی»(۸۰)، «تئاتر»(۷۹)، «گردشگری»(۷۹)، «آسیب های اجتماعی»، «صنایع دستی»، «احیا»، کانون «نشریات»(۸۲)، «پایتخت»، «آریوبرزن» (ویژه دانشجویان لر) و «آپادانا» (ویژه دانشجویان فارس)(۸۲)، کانون های زیر مجموعه نهاد رهبری: کانون ادبی، هنری «اقبال لاهوری»، مطالعات و تحقیقات دانشجویی «اندیشه»، قرآن و عترت «بلاغ» و «فرهیختگان»، کانون¬های زیر نظر جهاد دانشگاهی: «فیلم»، «قرآن و نهج البلاغه»، «هنر و اندیشه» و «شعر و ادب» اشاره کرد.
۴. توفیق و توقیف نشریات
مروری بر پیشینه ی چاپ نشریات مستقل، گواه این است که انتشار اینگونه جراید پایانی جز توقیف، لغو مجوز یا صدور احکام انضباطی و محرومیت تحصیلی برای نویسندگان یا مدیران مسئول نشریه به همراه ندارد. این همه با وجودیست که معمولا نشریات مستقل از کمک های مالی رایج به عموم نشریات؛ یا امکان چاپ نشریه توسط انتشارات دانشگاه نیز محروم اند. اینگونه فشارها و ناملایمات عموماً منجر به صرف نظر تحریریه ی نشریه از ادامه ی چاپ می شود.
مروری کوتاه بر پیشینه ی برخی نشریات دانشگاه زنجان:
۲۹/۱۰/۸۳ : حسین خیری فام مدیر مسئول نشریه «اوج»، به جرم توهین به مقدسات و چاپ نظرات اپوزسیون جمهوری اسلامی؛ یاشار حکاک پور مدیر مسئول هفته نامه «هیمه» به جرم توهین به قانون اساسی، چاپ فراخوان رفراندوم، دفاع از تغییر قانون اساسی، تجزیه طلبی و توهین به حجاب برتر و پیام شکیبا مدیر مسئول نشریه «نسل سوم»، به جرم دفاع از رفراندوم، تغییر قانون اساسی وترویج کمونیسم به کمیته ناظر بر نشریات دانشجویی احضار شدند.
۳۰/۰۱/۸۴ : هفته نامه «هیمه» به مدیر مسئولی یاشار حکاک¬پور و سردبیری جعفر ابراهیمی به اتهام دفاع از رفراندوم قانون اساسی، توهین به قانون اساسی و تشویش اذهان عمومی پس از انتشار ۳ شماره توسط کمیته ناظر بر نشریات دانشجویی توقیف شد.
۲۱/۰۸/۸۴ : ریحانه پورغنی مدیر مسئول نشریه دانشجویی «قیزیل اوزن» به علت چاپ ویژه نامه ای با محوریت اعتراض به نقض حقوق بشر به دلیل محکومیت عباس لسانی از فعالین سیاسی آذربایجان در اردبیل، به جرم چاپ تقویم به زبان ترکی به کمیته ناظر بر نشریات دانشجویی احضار شد.
۱۴/۰۹/۸۴ : صدور حکم توقیف نشریه قیزیل اوزن
۲۳/۱۱/۸۵ : احضار مسعود هاشمی مدیر مسئول نشریه «تخته سیاه» ارگان رسمی انجمن اسلامی به کمیته ناضر بر نشریات، علت احضار مدیر مسئول جدا از چاپ روزشمار زندان و عکس رضا عباسی، فارغالتحصیل بازداشتشدهی دانشگاه زنجان، چاپ مطالبی در ستون حقوق زنان بوده است.
۲۴/۱۱/۸۵ : مجوز نشریه «تخته سیاه» پس از چاپ سی و پنجمین شماره خود، و در آستانه چهارمین ترم فعالیت، توسط کمیته ناظر بر نشریات تعلیق شد. این نشریه در یک ترم منتهی به توقیف به صورت دوروزنامه چاپ می شد. پس از توقیف تخته سیاه، هیأت تحریریه ادامه فعالیت خود را در نشریه اوج، به صاحب امتیازی حسین خیری فام، دبیر سابق انجمن اسلامی ادامه دادند.
۸۶ : نشریه دانشجویی «اوج» به صاحب امتیازی و مدیر مسئولی حسین خیری¬فام با حکم کمیته ناظر بر نشریات دانشجویی توقیف شد. از جمله نه اتهام این نشریه که از سال ۸۱ تا ۸۶ به چاپ می رسید می توان به نشر کذب، چاپ عکس و درج روز شمار زندان برای رضا عباسی اشاره کرد.
۲۶/۰۲/۸۶ : نشریه «چکاوک» به مدیر مسئولی عاطفه گندم آبادی دانشجوی رشته فلسفه، پس از انتشار سه شماره با شکایت بسیج دانشجویی لغو امتیاز شد. از سایر دلایل توقیف این نشریه که توسط گروه زنان انجمن اسلامی دانشگاه به چاپ می رسید، اختصاص دادن یک قسمت تبلیغاتی برای معرفی بخش زنان انجمن اسلامی بود.
۲۶/۰۴/۸۶ : کمیته ناظر بر نشریات ابراهیم شهبازی مدیر مسئول نشریه دانشجویی «قیبچاق» را به اتهام ترویج افکار ملی گرایانه ترکی و تخریب هویت فارسی به این کمیته احضار کرد. هیأت نظارت دانشگاه زنجان نیز وی را به دلیل درج گزارشی در مورد پلمپ دفتر جمعیت اسلامی دانشجویان (جمعیت ترکهای دانشگاه زنجان)، نوشتن مطالبی در مورد اشغال قره باغ، عدم درج شناسنامه نشریه به فارسی، عدم ارائه ترجمه مطالب ترکی مندرج در نشریه به کمیته ناظر، درج مطلبی در باره فیلم ۳۰۰ ونقد افکار ضد زن و ضد ترک وضد عرب موجود در شاهنامه فردوسی به این کمیته احضار کرده است. در پایان احضاریه این کمیته آمده است: کلیه فعالیت های نشریه مزبور در راستای ترویج ملی گرایی ترکی وتخریب فرهنگ فارسی است.
۲۹/۰۷/۸۷ : توقیف نشریه «کیملیک» به مدیر مسئولی احد داداشی( عضو شورای مرکزی جمعیت اسلامی) پس از چاپ ده شماره به دستور کمیته ناظر بر نشریات دانشجویی
۰۳/۰۸/۸۷ : توقیف نشریه «یولداش» به مدیرمسئولی مرتضی مرادی پس از چاپ پنج شماره، هرچند که یولداش با سردبیر جدید مجددا تا سال ۸۸ چاپ می شد ولی با بازداشت دومین سردبیر عمر این نشریه هم به پایان رسید.
۰۱/۰۷/۹۳ : نشریه «قلم» به مدیر مسئولی و سردبیری حسن علمی پس از انتشار سه شماره با حکم کمیته ناظر بر نشریات توقیف شد. این نشریه که از سال ۹۲ آغاز به کار کرده بود، پیشتر و پس از چاپ شماره دوم خود، به صورت تلفنی در تعطیلات بین دو ترم سال تحصیلی ۹۳-۹۲ توقیف موقت شده بود، همچنین در حکم توقیف نشریه آمده است که حسن علمی برای مدت ۱۰ ماه از حق مدیرمسئولی محروم است.
۱۷/۰۸/۹۳ : نشریه «سرو» به صاحب امتیازی انجمن اسلامی دانشجویان پیرو خط امام(ره) و مدیر مسئولی ابراهیم گرانپایه واقعی و سردبیری سهیل یوسفنژاد رازلیقی پس از چاپ شماره اول، با حکم کمیته ناظر بر نشریات تا صدور رأی قطعی کمیته توقیف موقت میشود. اتهامات وارده به مطالب مندرج در نشریه بدین شرح است:
۱. همسان دانستن برخورد قانونی مسئولین وقت دانشگاهها(در سال ۸۸ با متخلفین)، با تفتیش عقاید کلیسای قرون وسطی در سرمقاله
۲. متهم کردن مسؤلین نظام با قرار گرفتن در برابر ملت و تهدید براندازی و همچنین ایجاد یأس و بدبینی و دینگریزی را تنها حاصل انقلاب دانستن در بخش پایانی مقاله «خط امام چیست»
۳. نسبت ناروا به رهبر معظم انقلاب در کار دولت و پرکردن زندانها از بیگناهان و تشکیل محاکم نمایشی دور از عدالت
۴. نسبت دادن بیعدالتی و فساد محض به دولت گذشته
۵. استفاده از تعابیر تحقیرآمیز در مقاله تفکیک جنسیتی به جنس زن
۶. ناآگاهی توده مردم در زمان پیروزی انقلاب
در این سالها در قبال بسیاری از نشریات روند قانونی طی نشد. بدون ادله و حکم کمیته ناظر بر نشریات توقیف شدند، یا بازداشت مدیرمسئول موجب شد تا از اقامه دفاع در کمیته بازمانند. از آن جمله می توان به نشریه «دیوار» به مدیر مسئولی سورنا هاشمی اشاره کرد که پس از چاپ ۴ شماره بدون صدور حکم کمیته ناظر بر نشریات توقیف شد.
از سایر نشریاتی که پیشتر در دانشگاه فعال بودند می توان به: «آفاق» به مدیر مسئولی و سردبیری احمد مدادی(۷۷-۷۴)، «شمشاد» به مدیر مسئولی اله رحم پوزشیان، «اکسپرسیون» به صاحب امتیازی و مدیرمسئولی سعید حسیننیا(۸۱)، «سیمرغ» به مدیر مسئولی نوشاد محمدی، «آمور» به مدیر مسئولی حسن غلامی، «رویش» به مدیر مسئولی سید یوسف عینی، «یاشار» به مدیر مسئولی مهناز کرمی، «اکسیر» به مدیر مسئولی محمدرضا اعیانفرد، «نسل سوم» به مدیر مسئولی پیام شکیبا، «آژینه» به مدیر مسئولی علی جعفری، «آوای زمین» به مدیر مسئولی مهدی شمس، «ایثار» به مدیر مسئولی فرناز پاشایی، «دماوند» به مدیر مسئولی هادی امیدوار، «توان» به مدیر مسئولی امیرحسین شکوهی، «ارغنون» بخ مدیر مسئولی احمد احمدی¬شیخلر، «بیلان»(ترازنامه) به مدیر مسئولی ابوالفضل کمالی، «گلدانهای شکسته» به مدیر مسئولی احمد اصغری، «پتانسیل» به مدیر مسئولی مهدی نصیری، «سفیر» به مدیر مسئولی مرتضی هنرمند، «خاوران» به صاحب امتیازی کانون خاوران و مدیر مسئولی محمدرضا ابراهیمی، «شباهنگ» به مدیر مسئولی سید جواد حسینی، «آفاق نو» به سردبیری حسین رمضانی، «سس» به مدیر مسئولی سعید نعیمی، «الفبا» به مدیر مسئولی رسول کریمی و سردبیری مهدی عربشاهی(۸۳)، «طره»، «زنگان سوزلری» و «قیزیل اوزن» به مدیر مسئولی یاشار حکاک¬پور و پیش¬تر حامد مسعودی، «آچیق سوز» به مدیر مسئولی داوود خداکرمی، «رستاخیز» به مدیر مسئولی سیامک یاقوتی، «شیپور»، «شیدا»(۸۳)، «فراموش شده»(۸۳)، «راه صبح» به مدیر مسئولی احمد معمارزاده(۸۳)، «تریبون آزاد»(۸۳)، «تربچه» به مدیر مسئولی محمدرضا کشاورزی وابسته به کانون پنجره(۸۳)، «پالیز» به مدیر مسئولی فاطمه میرفخار، «اشراق» به صاحب امتیازی کانون اشراق و مدیر مسئولی خیرالله حقی، «چالش» به مدیر مسئولی محمد پور صادق، «ثقلین» به مدیر مسئولی حمیدرضا رضایی، «ام سی دو» به مدیر مسئولی سید امیرحسین میرخلیلی، «ونوس» به مدیر مسئولی محبوبه عبداللهی، «آوای ارس» به مدیر مسئولی عادل نقی زاده، «ققنوس» به مدیر مسئولی حسین رفیع خیری، «آواز نو» به صاحب امتیازی گروه موسیقی، «کلمه طیبه» به صاحب امتیازی کانون قرآن و مدیرمسئولی علی نقی پور، «شیرین زبون» به صاحب امتیازی کانون آریوبرزن، «بی عنایت» به صاحب امتیازی و مدیر مسئولی زینب محمدی، «زیگورات» به مدیر مسئولی اصغر کاوتی، «رویال» به مدیر مسئولی مظفر خیرآبادی، «نیشتر» به مدیر مسئولی حسن رضایی، «چهار سوق» به مدیر مسئولی علیرضا باقری، «ندای دانشجو» به مدیر مسئولی حسین نظری ناسی، «آنیما» به مدیر مسئولی معصومه رحیم¬زاده، «۲*۲» به مدیر مسئولی فریبا خدایی، «NO CERMONY» به مدیر مسئولی حمیدرضا حسنلو، «پارتینا» به مدیر مسئولی سمیه متقی، «پژواک» وابسته به جهاد دانشگاهی، «حسابی» به مدیر مسئولی مصطفی تاجیک، «کیمیا»، «اقبال»، «سرپانتین»، «پارتالیس»، «آپادانا» به صاحب امتیازی کانون آپادانا و مدیر مسئولی علی اکبر آزادی، «پنجره» به صاحب امتیازی کانون پنجره و مدیر مسئولی امیرحسین قادری، «شمع» به صاحب امتیازی کانون شریعتی و مدیر مسئولی منا خدابخشی، «خاوران» به صاحب امتیازی کانون خاوران، «کتیبه» به صاحب امتیازی کانون هنرهای تجسمی باران، «درفک» به صاحب امتیازی کانون وارش، روزنامه «موج نو» به مدیر مسئولی اشکان آرشکیا و سردبیری سعید حسین¬نیا، صاحب امتیازی کانون موج نو، «بیداد»(۸۴)، «پرنده خیس»(۸۴)، «آراز سس»(۸۴)، «وقایع اتفاقیه»(۸۴)، «صوراسرافیل» به صاحب امتیازی شورای صنفی(۸۵)، «هاون»(۸۵)، «درگوشی»(۸۵)، «چپ نو» به صاحب امتیازی و مدیر مسئولی حسن جنیدی، «آوای دوست»(۸۶)، «سلام خدا»(۸۶)، «شورا»(۸۶)، «فردای روشن» به مدیر مسئولی بهروز فرخی(۸۶)، «شازده»(۸۶)، «هوای فنی» به صاحب امتیازی شورای صنفی دانشکده مهندسی(۸۶)، «بارون»(۸۶)، «جای خالی»(۸۶)، «فریاد» به مدیر مسئولی بهرام واحدی(۸۶)، «سکوت سایه¬ها» به مدیر مسئولی علی نور علیان، «غریب»(۸۷)، «حاشیه»(۸۷)، «هاشیا»(۸۷)، «سحر» به صاحب امتیازی کانون اشراق(۸۷)، «آرمان»(۸۷)، «طلوع اندیشه»(۸۷)، «خودمونی»(۸۸)، «آفتابگردان»(۸۸)، «ترنم»(۸۸)، «روزنه»(۸۸)، «طلوع»(۸۸)، «درخت» به سردبیری صدرالله خمشایا و «نشانی» به سردبیری حمیدرضا نیازی(۹۰-۸۸)، «آل یاسین»(۹۰)، «چاپار»، «برگ سبز»، «یاشیل یارپاق»، «خانه ما»، «کاکتوس»، «آفتاب»، «انتخاب آزاد»، «به ما چه؟»، «عدالت»، «عشقه» و «منجی» اشاره کرد.
پس از انتخابات ریاست جمهوری سال ۹۲ نزدیک به بیست نشریه ی جدید مانند: «سیاه مشق» به صاحب امتیازی حامد فرج زاده و مدیر مسئولی و سردبیری علی رضائی زرگری، «سلام آسمان» به صاحب امتیازی و مدیر مسئولی علی محبی و سردبیری ابولفضل تیموری، «ارغوان» به مدیر مسئولی حسین نوروزی و سردبیری شایان کمالی نیا، «اصل مطلب» به مدیر مسئولی نسرین عباسیان و سردبیری ساناز مسیبی، «یول» به صاحب امتیازی جامعه اسلامی دانشکده کشاورزی مدیر مسئولی احمد بیگدلی، «کلید» به مدیر مسئولی و سردبیری سمانه طهماسبی، «چادر خاکی» به صاحب امتیازی هیأت مکتب الزهراء و مدیر مسئولی محمدحسین مغانلو و سردبیری بهرام ایمانی و «پاکیار ایران زمین» به مدیرمسئولی و سردبیری رامین زارعی، مجوز انتشار گرفتند.
البته تعدادی از نشریات نیز مجوز انتشار یافته اند ولی هنوز به چاپ نرسیده اند، که از آن جمله می توان موارد زیر را نام برد:
«ناژو» به مدیر مسئولی زانا منوچهری، «پژواک» به صاحب امتیازی انجمن اسلامی دانشجویان وابسته به دفتر تحکیم وحدت و مدیر مسئولی امیرمحسن محمدی و سردبیری پریسا ریاحی(۹۳)، «خط امام» به مدیر مسئولی جابری و سردبیری بهنام قنبری(۹۳)، «پرتو» به مدیر مسئولی هادی قلی پور و سردبیری فرشید محمودی(۹۳)، «آبنبات» به مدیر مسئولی مونا الله یاری و سردبیری زهرا محمدی(۹۳)، «سپیده امید»(۹۳)، «نویز»(۹۳).
سایر نشریات فعال دانشگاه عبارتند از: «آفتاب نو» به مدیر مسئولی اسماعیل ندرلو و سردبیری مسعود صادقی(۹۳)، «سرو» به صاحب امتیازی انجمن اسلامی دانشجویان پیرو خط امام و مدیر مسئولی ابراهیم گرانپایه واقعی و سردبیری سهیل یوسف نژاد رازلیقی(۹۳)، «باران» به صاحب امتیازی، مدیر مسئولی و سردبیری فرزاد امیری(۹۲)، «گس» به صاحب امتیازی و مدیر مسئولی مسعود سلیمانی و سردبیری سید حمید حسینی(۹۳)، «دغدغه» به صاحب امتیازی شورای صنفی و مدیر مسئولی و سردبیری رحیم رسولی(۹۱)، «خط سوم» به مدیر مسئولی مهدی جاویدخواه و سردبیری علی رستمی(۹۱)، «رو به صبح» به صاحب امتیازی بسیج دانشجویی واحد خواهران و مدیر مسئولی و سردبیری خدیجه رفیعی(۹۰)، «بی تعارف» به صاحب امتیازی بسیج دانشجویی و مدیرمسئولی رامین قربانی و سردبیری کیارش بازدار(۷۷)، «فریاد صلح» به صاحب امتیازی کانون هلال احمر و مدیر مسئولی سعید مهاجری و سردبیری میلاد جهانی، «زنگین» به صاحب امتیازی کانون اشراق و مدیر مسئولی حسن خیری و سردبیری بهرام ایمانی، «انعکاس» به مدیر مسئولی اعظم وفا(۹۱)، «ریحانه» به صاحب امتیازی کانون ریحانه و مدیر مسئولی پوران زاکانی و سردبیری اشرف چرمگر، «تلنگر» به صاحب امتیازی جامعه اسلامی دانشجویان و مدیر مسئولی حجت محمدی ترکمانی(۹۱)، «داد» به مدیر مسئولی محمدهادی ملکی و سردبیری وحید بیات، «قه ژین» به صاحب امتیازی کانون قه ژین و «زمستان» به صاحب امتیازی و سردبیری علیرضا یوسفی و مدیرمسئولی محمدحسین صالحنیا(۹۳).
۵. شورای صنفی دانشگاه یا دانشجو؟
شورای صنفی دانشگاه زنجان بر خلاف وضعیت کنونی آن، از زمان تأسیس در سال ۷۷، حداقل برای یک ده سال عملکرد مناسب و قابل توجهی داشت. در سال ۹۰ با تغییر آیین نامه ی فعالیت شوراهای صنفی سراسر کشور، علاوه بر محدود شدن حیطه ی عملکرد و اختیارات شورای صنفی، انتخابات شورای صنفی به صورت متمرکز برگزار شد، و شورای صنفی دانشکده ای از آن سال منحل گردید.
هرچند که شورای صنفی در دانشگاه زنجان مانند بسیاری از دانشگاه های کشور منحل نشد ولی بلایی به مراتب بدتر به سر آن آمد. از بین رفتن استقلال، هویت و اعتماد دانشجویان، نسبت به شورای صنفی؛ پیامد مستقیم نزدیکی و وابستگی شورا به مدیریت دانشگاه در طول سه سال اخیر بود.
ترکیب اعضای شورای صنفی پس از سال۹۰ دو دوره، به صورت قومیتی دوره ای متشکل از دانشجویان کرد و دوره ای متشکل از دانشجویان ترک دانشگاه شد. شورایی که متأثر از مدیریت تزویرکارانه ی مدیریت دانشگاه، مبدل به ابزار تحمیل خواست مسئولان دانشگاه به دانشجویان شده بود و اهتمامی به رفع مشکلات صنفی دانشجویان نداشت، این موضوع به شدت اعتماد دانشجویان نسبت به شورا وکارایی آن را خدشه دار کرد. با این حال در انتخابات سال ۹۲ شورای صنفی، بهبود نسبی فضای دانشگاه موجب شد تا دانشجویان رغبت بیشتری نسبت به مشارکت در انتخابات و برگزیدن کاندید های مستقل از حلقه ی نزدیکان ریاست دانشگاه نشان دهند، با این حال به رغم موفقیت نسبی دانشجویان در تحقق این مهم، شورا از آغاز فعالیت با کارشکنی های متعدد معاونت دانشجویی، فرهنگی و شخص ریاست دانشگاه در ایجاد کمیته های خود و بازستاندن حقوق دانشجویان مواجه شده است.
رویه ی دیگر معاونت دانشجویی دانشگاه در دوره ی مدیریت محسن افشارچی تطمیع اعضای شورای صنفی با سفرهای پرهزینه، اعطای برخی تسهیلات و مواردی از این دست در قبال چشم پوشی از مطالبات دانشجویان بود که متأسفانه در مواردی این شیوه کارگر افتاد.
با وجود اینکه پس از انتخابات ریاست جمهوری سال ۹۲، تغییر مثبتی در شیوه ی مدیریت دانشگاه صورت نگرفت. اما انتخابات باعث شد تا بسیاری از وظایف ریاست دانشگاه که سه سال ابتدای دوره ی فعالیت وی معطل مانده بود، به روال قانونی بازگردد. به چند نمونه از این چرخش های مدیریتی پس از انتخابات در دوران ریاست محسن افشارچی اشاره می شود:
۲۸/۰۸/۹۲ : برگزاری اولین جلسه «شورای تعامل و تبادل نظر دانشگاه و دانشجو» پس از دو سال از زمان ابلاغ توسط وزیر علوم
۰۴/۰۹/۹۲ : برگزاری اولین جلسه با دبیران کانون های دانشجویی
۰۵/۰۹/۹۲ : برگزاری اولین جلسه با دبیران انجمن های علمی دانشجویی
اسفند ۹۲ : برگزاری انتخابات تأیین اعضای دانشجوی «کمیته ناظر بر نشریات دانشجویی» پس از دو سال تعطیلی
بهار ۹۳ : انتصاب دبیر «هیأت نظارت بر فعالیت تشکل های دانشجویی» و کمی پیش تر برگزاری جلسات هیأت نظارت
اشاره ای کوتاه به سفرهای خارجی ریاست دانشگاه یا سایر مدیران دانشگاهی که در سالهای اخیر به نمایندگی از دانشگاه زنجان، صورت گرفته است:
اردیبهشت ۹۰ : سفر هیأتی از دانشگاه زنجان به کشور ترکیه با حضور محسن افشارچی و انعقاد تفاهم نامه همکاری با دانشگاههای آنکارا و حاجت تپه ترکیه
مهر ۹۲ : سفر نمایندگان دانشگاه زنجان به کشور تونس و انعقاد چند تفاهم نامه
اسفند ۹۲ : سفر مجدد نمایندگان دانشگاه زنجان، با حضور محسن افشارچی به کشور ترکیه و شرکت در اولین جلسه شورای بین المللی دانشگاه های دنیا
خرداد ۹۳ : سفر هیأتی از دانشگاه زنجان به کشور چین و بازدید از مراکز علمی آن کشور
۸-۲ شهریور۹۱ : حضور دانشگاه زنجان در نمایشگاه «دستاوردهای دولت مهر» در غرفه ای با وسعت صد متر مربع
این حجم از هزینه های غیر ضرور، با وجود مشکلات بسیار دانشجویان و نابسامانی های فراوان دانشگاه در سال های گذشته صورت گرفته است، برای نمونه دانشجویان ساکن خوابگاه های خودگردان داخل دانشگاه مانند: خوابگاه دخترانه ی صدرا و پسرانه ورقایی، به رغم پرداخت هزینه های گزاف، از ساده ترین امکانات و حتی امنیت خوابگاهی محروم اند. برای مثال چندی پیش کارگری شبانه قصد تعرض به خوابگاه خودگردان دختران «صدرا» را داشت که با مشاهده ی این صحنه، یکی از دانشجویان دختر ساکن صدرا دچار حمله قلبی شد. از دیگر موارد می توان به وعده ی ریاست وقت دانشگاه، محسن افشارچی پیش از آغاز سال تحصیلی۹۳-۹۲ به هنگام بازدید سرپرست وقت وزارت علوم، جعفر توفیقی از دانشگاه زنجان در تاریخ بیست و پنجم شهریور اشاره کرد. وی متعهد شده بود که تمامی دانشجویان دانشگاه از سال تحصیلی جدید می توانند در خوابگاه های داخل دانشگاه ساکن شوند. که تا ابتدای سال تحصیلی ۹۴-۹۳ این مهم محقق نشد. افزون بر مشکلات فراوان خوابگاه های دانشجویی؛ ساختمان دانشکده های کشاورزی و هنر چند سال است که نیمه کاره رها شده اند. استخر دانشگاه نیز نزدیک به دو دهه است که کلنگ آن به زمین خورده و همچنان به فرجام نرسیده است.
پیمودن مسیر ها در دانشگاه بزرگ زنجان با پای پیاده کار ساده ای نیست، دانشجویان ناگزیرند که از سرویس های اتوبوس دانشگاه استفاده کنند، علی رغم این نیاز مبرم در سال های اخیر تعداد سرویس های دانشگاه کمتر شده و جدا کردن اتوبوس دختران و پسران نیز مزید بر علت شده است تا زمان انتظار برای رسیدن اتوبوس ها بر خلاف ادعای ریاست دانشگاه مبنی بر زمان انتظار ده دقیقه ای، نزدیک به بیست و بعضا تا سی دقیقه به طول بینجامد. بعلاوه که ازدحام و هجوم تعداد بالای دانشجویان برای جا نماندن از سرویس اتوبوس خصوصاً در فصول سرد، دور از شأن و منزلت دانشجویان است که گویا مدیریت دانشگاه اهتمامی به رفع این معضل ندارد.
خرداد ۹۲ میان یکی از اساتید گروه برق دانشگاه با یک دانشجوی کارشناسی ارشد درگیری لفظی پیش آمد و منجر به مشاجره ای شد که استاد، دانشجو را با چاقو مضروب کرد، به دنبال رسانه ای شدن موضوع رئیس دانشگاه بلافاصله موضع گیری کرد و وعده ی برکناری استاد خاطی را داد، علاوه بر اینکه این وعده نیز مانند سایر وعده ها مسکوت ماند، استاد یاد شده تا پایان دوره ی دوساله مسئولیتش در سمت مدیرگروه رشته برق به فعالیت خود ادامه می داد و اکنون نیز عضو هیأت علمی دانشکده برق است.
۶. دانشجو شدن؛ بودن؛ ماندن
گذشت سال ها؛ اتحاد و همبستگی دانشجویان را به دلایل گوناگون تضعیف کرده است. شورای صنفی نیز دیگر نشانی از استقامت سال های دور در برابر مسئولان دانشگاهی را ندارد. بازخوانی ترتیبی چند رویداد دانشگاهی در یک دهه ی اخیر، خود مؤید این مدعاست:
آذر ماه سال۸۰ پس از بارها جلسه با ریاست دانشگاه، مسئولان استانداری زنجان و وزارت علوم، تهیه طوماری با ۲۰۰۰ امضاء، و عدم اعتنای مسئولان امر نسبت به خواسته های دانشجویان، هنگامی که دانشجویان دیگر از تحقق مطالبات خود به روش های قبلی نا امید شده بودند، تصمیم گرفتند تا در میدان اصلی دانشگاه دست به تجمع زده و اعتصاب غذا کنند، مطالبات دانشجویان در این تجمعات که ۱۵۰۰ دانشجو در آن شرکت داشتند و چند روز به طول انجامید عبارت بود از:
بهبود کیفیت غذای دانشگاه با نظارت نماینده شورای صنفی
افزایش تعداد اتوبوس ها و سرویس نقلیه
برکناری مدیرکل امور دانشجویی
برکناری مسئول خوابگاه خواهران
ایجاد یک مرکز بهداشتی روزانه و حضور شبانه یک دستگاه آمبولانس در داخل دانشگاه
هسته ی اصلی اعتراضات در آن سال ها متشکل از انجمن اسلامی دانشگاه، چند تن از دانشجویان منفرد و شناخته شده و شورای صنفی بود، که در تدارک این اعتراضات نقش عمده را داشتند. تدوین دقیق، توافق بر موارد مشترک و قابل دستیابی بودن مطالبات، در کنار هوشیاری دانشجویان در پیگیری این مطالبات که ریاست دانشگاه پس از پایان اعتراضات حاضر به پذیرش آنها شده بود، منجر به تحقق تمامی خواسته های دانشجویان در آن سال شد.
آبان ماه ۸۱ : به دعوت انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه زنجان و با حمایت بیش از ۶۰ تن از اساتید دانشگاه، در اعتراض به حکم اعدام دکتر سید هاشم آقاجری، کلاسهای درس دانشگاه زنجان به حالت تعطیل درآمد. همچنین تجمعی با حضور اساتید و تعدادی از دانشجویان، در محوطه دانشکده کشاورزی برپا شد.
۲۷ اردیبهشت ماه سال ۸۵، در پی چاپ مطالب توهین آمیز علیه ترک زبانان و به سخره گرفتن زبان مادری آنان در روزنامه «ایران» مورخ ۲۲/۰۲/۸۵ دانشجویان طی اقدامی خودجوش تجمعی اعتراض آمیز، در مقابل دانشکده کشاورزی در محکومیت عملکرد این روزنامه دولتی برگزار کردند. در این تجمع، برخی از اساتید دانشگاه نیز دانشجویان را همراهی می کردند.
تجمع در حالی برگزار شد که دانشجویانی از قومیت های مختلف در برنامه حضور داشتند و آنها نیز با شرکت در این تجمع، خواستار رسیدگی هر چه سریع تر دستگاه های قضایی با این بی حرمتی شدند. در قسمتی از این برنامه عده ای از دانشجویان با جدا نمودن نام «ایران» از روزنامه ایران، این روزنامه را به آتش کشیدند.
در انتهای برنامه طوماری نیز در جهت محکوم کردن انتشار این مطلب توهین آمیز تنظیم گردید که به امضای بیش از دو هزار نفر از دانشجویان رسید، همچنین قطعنامه ای که توسط دانشجویان آماده شده بود قرائت گردید. در این قطعنامه تجمع کنندگان به مسئولین در قبال سکوتشان هشدار داده و خواهان برگزاری تحصن در کل دانشگاه در هفته آینده شدند.
در بخشی از این قطعنامه آمده بود:
ما دانشجویان دانشگاه زنجان ضمن محکوم کردن این حرکت شنیع، خواستار حمایت و اعتراض شما ملت شریف ایران می باشیم و خواستار اجرای بندهای ذیل هستیم:
برخورد قوه قضائیه و در راس آن ریاست قوه قضائیه با نشریه مزبور
آزادی بی قید و شرط زندانیان سیاسی بویژه دانشجویان دربند در اسرع وقت
اجرای اصول ۱۵ و۱۹ قانون اساسی در راستای احقاق حقوق ملل غیر فارس ایران
رفع تبعیض اقتصادی و فرهنگی و سیاسی بین ملل و مذاهب مختلف ایران
همچنین۳۰ نفر از دانشجویان از روز ۲۷ام اردیبهشت دست به اعتصاب غذا زدند.
در ادامه اعتراضات به اهانت روزنامه ایران، شنبه۳۰ اردیبهشت ماه دانشجویان که از روز سه شنبه ۲۶ام، اعتراضات خود را شروع کرده بودند، دانشگاه را به تعطیلی کشانده و تحصن بزرگ و تاریخی خود را شروع کردند. از ساعت۷:۳۰ صبح دانشجویان به صورت خود جوش اقدام به متوقف نمودن سرویس های دانشگاه در مقابل درب ورودی نموده و ضمن دعوت اساتید، دیگر دانشجویان و کارمندان به پیوستن به جمع متحصنین، با فرستادن نماینده به کلاس های درس معدودی که به اصرار برخی اساتید در حال برگزاری بود (به دلیل آخر ترم بودن و عقب ماندگی برخی دروس)، خواستار تعطیلی کلاس ها شدند.
در ساعت۸:۳۰ صبح مسئولین دانشگاه با حضور در میدان دانشگاه (محل تحصن) از دانشجویان می خواهند که ورودی دانشگاه را باز کرده و جلوی عبور سرویس ها را نگیرند که با مخالفت دانشجویان مواجه می شوند. از ساعت ۱۰ سرویس از شهر به دانشگاه، توسط مسئولین متوقف می شود تا مانع از حضور تعداد زیاد دانشجویانی که از خوابگاه های داخل شهر به دانشگاه می آمدند، شوند. سرانجام در ساعت ۱۰:۳۰ با اعتراض گسترده متحصنین رفت وآمد سرویس ها برقرار می شود. همچنین مسئولین دانشگاه از حضور خبرنگاران در دانشگاه نیز خودداری می کردند که با اعتراض شدید دانشجویان، خبرنگاران نیز توانستند در دانشگاه حضور یابند. بیانیه شماره دو جمعیت اسلامی دانشجویان نیز که صبح امروز منتشر شده بود ضمن پخش در بین دانشجویان در تحصن نیز قرائت شد.
۲۵ خرداد ۱۳۸۷ به دنبال آنچه رسوایی اخلاقی معاون دانشجویی فرهنگی و رئیس کمیته انضباطی دانشگاه نامیده شد، دانشجویان دست به گسترده ترین تحصن در تاریخ دانشگاه زنجان زدند، اقدامات حسن مددی دبیر هیأت نظارت دانشگاه مدتها بود که موجی از نارضایتی را در بین دانشجویان و به خصوص فعالین دانشجویی و اعضای انجمن اسلامی دانشگاه زنجان برانگیخته بود، به دنبال فیلمبرداری از دفتر معاون دانشجویی دانشگاه حین تعرض به یک دانشجوی دختر و انتشار آن در فضای مجازی؛ دانشجویان که دیگر از اقدامات مددی به ستوه آمده بودند، زمینه را برای افشای گسترده ماجرا و پیگیری های بعدی این واقعه مناسب دیدند.
پنج روز پیش از این واقعه و آغاز اعتراضات دبیر وقت هیأت نظارت، حسن مددی مجوز انجمن اسلامی را که به تازگی در حال طی کردن آخرین مراحل برای اخذ مجوز فعالیت بود لغو کرده بود.
همزمانی این دو رخداد و آنچه پیش تر به شکل نارضایتی در دانشجویان قلیان کرده بود موجب شد تا بیش از ۳۰۰۰ نفر از دانشجویان در این تحصن چهار روزه در سالن شرکت کنند. امتحانات دانشگاه نیز ۲۶ و ۲۷ خرداد تعلیق شد. هرچند که فردای آن روز علیرضا نداف اسکویی بابت «هتک حرمت دانشگاه و دانشجو» از دانشجویان عذرخواهی نمود ولی تحصن همچنان ادامه یافت چرا که یکی از مطالبات ابتدایی دانشجویان استعفای ریاست دانشگاه بود. در پایان با وساطت سعدالله نصیری قیداری نماینده وقت زنجان در مجلس با شورای متحصنین، متنی که بیانگر مهمترین مطالبات دانشجویان بود به امضای ریاست دانشگاه رسید و تحصن پایان یافت.
مهمترین مطالبات دانشجویان که البته جز در سه مورد تحقق نیافت، عبارت بودند از:
برکناری و محاکمه قضایی معاون دانشجویی
استعفای هیأت رئیسه دانشگاه
تعلیق دو روزه امتحانات
عدم برخورد با تحصن کنندگان
پیگیری پاسخ وزیر علوم در مجلس
برکناری ریاست دانشگاه
۲۶ دی ۸۷ : چهارشنبه شب هنگامی که دانشجویان خوابگاه برادران به سلف سرویس مجموعه خوابگاهی برادران مراجعه کردند، با بوی بد غذای وعده شام مواجه شدند و در اعتراض به کیفیت نامطلوب غذا و سایر مشکلات صنفی خود از دریافت وعده ی شام امتناع ورزیدند، این اعتراض با حضور معاون دانشجویی و مدیر امور رفاهی و وعده ی آنان برای برطرف کردن مشکلات دانشجویان پایان یافت.
۲۵ خرداد ۸۸ : در این روز، دانشجویان با برپایی تجمعی در دانشگاه نسبت به اعلام نتایج انتخابات ریاست جمهوری اعتراض کردند. پس از تجمع، دانشجویانی که سعی داشتند توسط سرویس های دانشگاه به شهر بروند، با حضور و ممانعت پلیس ضد شورش مواجه شدند. که با حضور مسئولین نهاد رهبری و انتظامات دانشگاه، بعد از بررسی نیروهای امنیتی، اجازه ورود اتوبوس ها به شهر داده شد. پس از پیاده شدن دانشجویان، نیروهای امنیتی با هجوم به یکی از دانشجویان دانشگاه، پس از خواندن بیانیه هایی که در دستان دانشجویان بود، وی را همراه خود بردند. همچنین در این برهه علاوه بر احضار یکی از فعالان دانشجویی دانشگاه زنجان به اداره اطلاعات، دو تن دیگر از معترضان به نتایج انتخابات در این دانشگاه توسط نیروهای امنیتی بازداشت شدند.
۱ خرداد ۸۹ : دفن دو شهید گمنام، در نزدیکی محوطه ی مسجد باقرالعلوم دانشگاه زنجان
۱۷ مهر۹۰ : پس از تحصن فراگیر سال ۸۷ مهمترین تجمع دانشجویان دانشگاه زنجان را باید در اعتراض به تفکیک جنسیتی اتوبوس ها، کلاس های درس و بوفه ی دانشکده ی مهندسی در مهرماه سال ۹۰ جستوجو کرد. در ابتدا شورای صنفی دانشکده مهندسی، همراه دانشجویان بود و وعده ی حل کردن این مشکل را به تجمع کنندگان داد، اما ایستادگی اعضای شورا در کنار دانشجویان دوام چندانی نیافت. با تهدید اعضای شورای صنفی توسط مسئولین حراست، این اعتراضات به سرعت و با صدور بیانیه ای توسط شورا صنفی به پایان رسید. این دومین تجمع دانشجویان در اعتراض به اجرای طرح تفکیک جنسیتی در دانشگاه زنجان طی یک هفته ی بود.
در چهار سال منتهی به نگارش این گزارش، حداقل سه مرتبه اعتصابات، در اعتراض به کیفیت غذا صورت گرفته است. یکی از گسترده ترین اعتصاب های اخیر در اردیبهشت ماه سال ۹۰ و در اعتراض به کیفیت بسیار نامناسب غذا و تغییر نوع آن در پی واگذاری طبخ غذای دانشگاه به پیمانکار جدید صورت گرفت، روز دوشنبه ۱۲ام اردیبهشت، صدها دانشجو از خوردن غذای دانشگاه امتناع کردند و با چیدن سینی های غذای خود از سلف غذاخوری مرکزی تا ساختمان اداری دانشگاه به این حرکت خودجوش پیوستند.
پیمانکار جدید از اقوام رئیس حراست دانشگاه بود و دانشگاه نیز از پیمانکار حمایت می کرد. در موردی دیگر اعتصاب غذا به دنبال پیدا شدن موش در غذای یکی از دانشجویان رخ داد. همچنین در پائیز سال ۹۰، دانشجویان با تجمع در اطراف سلف برادران اعتراض خود را به کیفیت نامناسب غذا اعلام کردند. هرچند که این اعتصاب غذا با حضور محسن افشارچی، رئیس وقت دانشگاه و وعده ی او برای پیگیری این حادثه پایان یافت. اما نه تنها برخورد مشخصی با پیمانکار صورت نگرفت، بلکه دانشجویی که در غذای او موش پیدا شده بود به علت افشای این ماجرا از کلیه ی امکانات دانشگاهی محروم شد. آخرین مورد از اعتصاب غذا در خرداد سال ۹۳ صورت گرفت هرچند که به علت همزمانی اعتصاب با امتحانات پایان سال تحصیلی، استقبال شایان توجهی از آن صورت نگرفت، اما وقوع تجمع که یک روز پس از توزیع سس های فاسد همراه با وعده شام بین دانشجویان در محوطه سلف برادران صورت می پذیرفت؛ نشانگر، حیات روحیه ی مطالبه گری در دانشجویان زنجانی بود.
۶ مهر ۹۳ : همزمان با بازگشایی دانشگاه، دانشجویان ساکن خوابگاه های خودگردان «ورقایی» و «علیمحمدی»، که هزینه ی بالایی برای امکانات نامناسب این خوابگاه پرداخته بودند، با درب قفل زده شده این خوابگاه به مجموعه خوابگاه های برادران مواجه شدند. بر این اساس دانشجویان نه تنها از کلیه ی امکانات مجموعه خوابگاهی محروم شدند، بلکه مجبور بودند مسافت زیادی را برای دور زدن مجموعه خوابگاهی و رسیدن به درب مستقل خوابگاه ورقایی طی کنند.
این اقدام خلاف اخلاق مدیریت دانشجویی و اداره خوابگاه ها در کنار رفتار ناشایست سرپرستی خوابگاه ورقایی و وضعیت نامطلوب رفاهی آن منجر به گسترش نارضایتی ها در بین دانشجویان ساکن خوابگاه خودگردان شد. بدین ترتیب تجمعات دانشجویی در اعتراض به این نابسامانی ها در دو روز ۵ و ۶ مهر ماه در مقابل خوابگاه آغاز شد. این تجمعات که با کمک دبیر شورای صنفی همراه بود. منجر به بازگشایی درب ارتباطی مجموعه خوابگاه های برادران به خوابگاه خودگردان ورقایی و علیمحمدی در شامگاه ششم مهر شد.
۱ آذر ۹۳ : به دنبال گازگرفتگی در خوابگاه دخترانه خصوصی «صدرا» و روانه شدن نزدیک به ۶۰ دانشجوی دختر به بهداری دانشگاه و حدود ۸ دانشجو به بیمارستان، پس از گذشت نزدیک به ده روز و با مطلع شدن سایر دانشجویان، تجمعی با حضور نزدیک به ۳۰۰ تا ۵۰۰ نفر روبروی ساختمان مرکزی و در اعتراض به عدم توجه مسئولین دانشگاه به حادثه رخ داده، در ساعت ۱۲ ظهر تا ۲ بعد از ظهر صورت پذیرفت.
در این تجمع که دانشجویان آسیب دیده نیز در آن به بیان معضلات خود پرداختند، بیانیهای در حضور ریاست دانشگاه و معاونین وی قرائت شد. مهمترین مطالبات دانشجویان در این تجمع، رفع فوری مشکلات دانشجویان ساکن خوابگاههای خودگردان و بالأخص خوابگاه صدرا و همچنین برکناری معاونت دانشجویی بود. در انتها این تجمع با وعدهی ریاست دانشگاه مبنی بر حل مشکلات و پیگیری مطالبات دانشجویان پایان یافت.
۷ مهر ۹۳ : تودیع محسن افشارچی و معارفه سرپرست دانشگاه خلیل جمشیدی
۴ آذر ۹۳ : آغاز دوره ریاست خلیل جمشیدی با تأیید حکم وی توسط «شورای عالی انقلاب فرهنگی»
سایر دوره های ریاست در دانشگاه زنجان بدین شرح است:
۷۸-۷۶ : دکتر حمید محرمی
۸۱-۷۸ : دکتر محمد علی برخورداری
۸۵-۸۱ : پروفسور حسین عسکریان ابیانه
۸۷-۸۵ : دکتر علیرضا نداف اسکویی
۸۹-۸۷ : دکتر محمد علی متفکر آزاد
۹۳-۸۹ : دکتر محسن افشارچی
فضای حاکم بر دانشگاه ها در سال های اخیر و بویژه پس از سال ۸۸ آنچنان امنیتی و خفقان زده بود، که راهی جز انزوا طلبی و پناه بردن دانشجویان به درس خواندن محض و اعتیاد و در نتیجه افسردگی و سرخوردگی باقی نمی گذاشت. چنانکه شش سال پیش این شرایط موجب شد تا یکی از دانشجویان دختر دانشگاه زنجان اقدام به خودکشی نماید.
سال های گذشته سخت ترین و بدترین سال ها برای دانشجو شدن و دانشجو ماندن بود. سال هایی که نیمکت های دانشگاه یکی پس از دیگری برای جلوگیری از هرگونه همنشینی و تجمع دانشجویی جمع آوری می شد، سال هایی که برای ورود به خوابگاه های دانشجویی؛ از دانشجویان انگشت نگاری می شد، سال هایی که آنقدر در دانشگاه دوربین های امنیتی نصب شد که دیگر حریم شخصی معنایی پیدا نمی کرد، سال هایی که حراست دانشگاه، دانشجو را تهدید به صدور حکم انضباطی در صورت عدم همکاری می نمود، سال هایی که …
هرچند که بسیاری از این شرایط هنوز هم حکم فرماست. و چه بسا به گونه ای دیگر در حال بازتولید است، ولی امیدواریم به بهبود؛ «چراکه امید بذر هویت ماست».