سه شنبه ۲۴ خرداد، ۱۴۰۰-۲۰۲۱-۰۶-۱۵-SOS Iran- با گذشت نزدیک به ۹ ماه از ادامه حبس وحید و حبیب افکاری در سلول انفرادی، روز دوشنبه ۲۳ خردادماه درخواست اعاده دادرسی برای یکی از برادران محبوس افکاری، وحید، ثبت شد؛ به این ترتیب در صورت رای مثبت دیوان عالی کشور، پرونده وحید افکاری مجددا در دادگاه، مورد بررسی قرار خواهد گرفت. چند روز قبل از این بود که سعید افکاری خبر داد که طبق نظر پزشکی قانونی، وحید افکاری در دوران بازداشت و بر اثر خودکشی در اعتراض به شکنجههای جسمی و روحی دچار آسیب در گردن و دست شده و حبیب افکاری نیز دچار شکستگی انگشت پا و مچ دست جوش نخورده و همچنین پارگی کتف شده است.
ابهامات و تناقضات زیادی در پرونده برادران افکاری که در جریان اعتراضات مرداد ماه سال ۹۷ در شیراز بازداشت شدهاند، موجود است. پروندهای که در آن نوید افکاری کشتیگیر ۲۷ ساله طی روندی غیرشفاف و ناعادلانهی دادرسی به اعدام محکوم شد و این حکم شهریور ماه سال ۱۳۹۹ اجرا شد.
هادی قائمی، مدیر کمپین حقوق بشر در ایران، با اشاره به زوایای پنهان پرونده برادران افکاری و تناقضات و رفتارهای خلاف قانون در روند دادرسی آن، گفت: «رسیدگی به پرونده برادران افکاری باید در فرایندی عادلانه و شفاف و با ارجاع به شعبهای مستقل از مراجع قضایی انجام شود و مقامات قضایی موظفاند که نسبت به تمام اعتراضات و ابهامات موجود در این پرونده پاسخگو باشند.»
هادی قائمی با اشاره به تعدد موارد نقض حقوق بشر در قوه قضاییه تحت امر ابراهیم رئیسی و همزمان، تلاش وی برای نشستن بر صندلی ریاست جمهوری گفت: «شعارهای مبارزه با فساد و اجرای عدالت از سوی او هیچ نوع همخوانی با تلاش رئیسی برای خروج از قوه قضاییه با هدف کسب قدرت در قوه مجریه ندارد.»
قائمی تاکید کرد: «مقامات قوه قضاییه باید ضمن فراهم آوردن شرایط دادرسی عادلانه در پرونده برادران افکاری از طریق ارجاع درخواست اعاده دادرسی جدید به یکی از شعبات مستقل دیوان عالی کشور، عاملان و آمران شکنجه و رفتارهای غیر قانونی با این محبوسان را نیز معرفی و محاکمه کنند.»
براساس قوانین ایران، درخواست اعاده دادرسی در مورد احکام محکومیت قطعی دادگاهها ثبت میشود؛ اعم از اینکه حکم محکومیت مورد نظر اجرا شده یا نشده باشد. از جمله موارد مهمی که شخص محکوم یا وکیل او حق ثبت درخواست اعاده دادرسی را دارد، طبق ماده ۴۷۴ قانون آیین دادرسی کیفری عبارتند از:
۱- اسناد جعلی یا شهادت خلاف واقع، مبنای حکم بوده باشد.
۲- پس از صدور حکم قطعی، واقعه جدیدی رخ دهد و یا ادله جدیدی ارائه شود که موجب اثبات بیگناهی شخص محکوم یا عدم تقصیر او باشد.
۳- عمل ارتکابی جرم نباشد و یا مجازات مورد حکم، بیش از مجازات مقرر در قانون باشد؛ و نظایر آن.
کمپین حقوق بشر در ایران، از مقامات قضایی جمهوری اسلامی در ایران میخواهد که تا زمان برگزاری دادگاه وحید و حبیب افکاری، این دو برادر را از زندان آزاد کنند.
کمپین حقوق بشر در ایران، مقامات قوه قضاییه و در راس آنها ابراهیم رئیسی را مسئول مستقیم برخوردهای غیرقانونی و غیرانسانی با برادران افکاری مانند شکنجههای بیشمار روحی و جسمی در دوران بازداشت و نگهداری طولانی مدت این برادران در سلول انفرادی میداند و ضمن محکوم کردن روند غیرشفاف و ناعادلانهی دادرسی و صدور احکام ناروا علیه برادران افکاری، از مقامات قضایی ایران میخواهد که در روندی قانونی و شفاف، عاملان و آمران شکنجه علیه برادران افکاری را معرفی کرده و شرایط را برای دادرسی عادلانه در این پرونده فراهم کنند.
وحید و حبیب و نوید افکاری سنگری در پی اعتراضات مرداد ۹۷ در شیراز بازداشت شدند. نوید افکاری شهریورماه ۹۹ اعدام شد و وحید و حبیب نیز به حبسهای طولانیمدت محکوم شدهاند. وحید افکاری، شهروند ۳۶ ساله، بابت اتهام معاونت در محاربه، به ۲۵ سال زندان و ۷۴ ضربه شلاق و حبیب افکاری هم به ۲۷ سال و سه ماه حبس و تحمل ۷۴ ضربه شلاق محکوم شدهاند.
در روزهای گذشته سازمان عفو بینالملل کارزاری را به راه انداخت و در آن خواستار فشار جهانی بر مقامات جمهوری اسلامی ایران از جمله رئیس قوه قضاییه برای آزادی حبیب و وحید افکاری شد. سازمان عفو بینالملل تاکید کرده بود که تا زمان آزادی این دو زندانی باید شرایط آنها در حبس و رفتار ماموران زندان مطابق موازین بینالمللی باشد.
اخیرا بیبیسی فارسی در گزارشی از اسناد و مدارکی رونمایی کرد که در واقع شاهدی بر اعمال شکنجههای سنگین روحی و جسمی بر برادران افکاری بود. براساس این اسناد، وحید افکاری تحت فشارهای روحی و جسمی شدید اقدام به اعتصاب غذا به قصد «خودکشی» کرده بود و مقامات زندان با وجود آگاهی از قصد وی برای خودکشی، نه تنها شرایط را برای جلوگیری از این اقدام فراهم نکردند بلکه با در اختیار قرار دادن «لیوان شیشهای» موجب اقدام به خودکشی وحید افکاری از طریق «بریدن گلو» شدهاند.
خانواده افکاری پس از اعدام نوید افکاری و در تمام دوران بازداشت وحید و حبیب به دفعات و به شیوههای گوناگون صدای دادخواهی برادران محبوس افکاری بودهاند، با این وجود مقامات قضایی بهجای شنیدن صدای این دادخواهان، مدام با ارعاب و تهدید و اعمال فشارهای مختلف علیه حقخواهی خانواده افکاری ایستادهاند.
چندی پیش سعید افکاری در صفحه توئیتر خود از برخورد خشن ماموران با گروهی از فعالان مدنی و اعضای خانواده که در اعتراض به ۲۸۰ روز حبس در انفرادی برادران افکاری روبروی زندان عادل آباد شیراز جمع شده بودند، خبر داد.