شنبه ۲۶ شهریور، ۱۴۰۱-۲۰۲۲-۰۹-۱۷-SOS Iran- امروز شنبه ۲۶ شهریورماه، مراسم خاکسپاری مهسا (ژینا) امینی در شرایط امنیتی در آرامستان «آیچی» سقز برگزار شد. همزمان شماری از شهروندان معترض به جان باختن خانم امینی در نقاطی از سقز و سنندج اقدام به برگزاری تجمع اعتراضی کردند. تجمع آنها با دخالت نیروی انتظامی، شلیک گاز اشک آور و گلوله های ساچمه ای به معترضان به خشونت کشیده شده و تعدادی از شهروندان مصدوم شدند.
به گزارش هرانا، امروز شنبه ۲۶ شهریورماه، مراسم خاکسپاری مهسا (ژینا) امینی در شرایط امنیتی در سقز برگزار شد.
همزمان شماری از شهروندان معترض به جان باختن خانم امینی در نقاطی از سقز و سنندج اقدام به برگزاری تجمع اعتراضی کردند. دستکم یک شهروند که هویت وی “کیان درخشان” احراز شده با شلیک مستقیم در جریان تجمع مقابل ساختمان فرمانداری سقز مجروح شده که تا زمان تنظیم این گزارش اطلاع دقیقی از وضعیت وی در دست نیست. همچنین تصاویری در شبکه های اجتماعی از بدن های زخمی ناشی از شلیک گلوله های ساچمه ای منتشر شده است. خبرهایی از ضرب و شتم شهروندان معترض در سنندج نیز منتشر شده است. گفته میشود ماموران در سنندج، اقدام به بازرسی تلفن همراه شماری از معترضان کرده و تصاویر ضبط شده از این تجمعات را حذف کرده اند.
از سوی دیگر، ویدئوهایی از شلیک گاز اشک آور در پاسخ به تجمعات اعتراضی مردم در سقز و سنندح منتشر شده است. همزمان خبرگزاری فارس وابسته به سپاه پاسداران در گزارشی ضمن تایید این خبر، اعلام کرد: “افراد حاضر در این تجمع با حضور نیروهای انتظامی و شلیک گاز اشک آور متفرق شده اند.” این نخستین بار نیست که نیروهای انتظامی و امنیتی در ایران برای سرکوب اعتراضات از این روش استفاده میکنند. به علاوه گزارش هایی حاکی از بازداشت چند شهروند معترض در جریان برگزاری تجمع امروز در سقز منتشر شده است.
با این وجود مهدی رمضانی، معاون استاندار کردستان با اشاره به اینکه هیچ کس در شهرستان سقز کشته نشده است، مدعی شد: “چند نفر که مقابل فرمانداری این شهرستان سنگ پراکنی کرده بودند به صورت سطحی زخمی شده اند. چند مامور انتظامی نیز به صورت سطحی زخمی شده‌اند ولی حال عمومی همه آنها اعم از مردم و ماموران مساعد است و تحت درمان هستند.”
روزنامه هم میهن صبح امروز با انتشار گزارشی از دخالت نیروهای امنیتی در جریان مراسم خاکسپاری مهسا (ژینا) امینی خبر داد و نوشت: “از ابتدا نیروهایی امنیتی اصرار داشتند پیکر مهسا امینی زودتر از موعد مقرر و در ساعت ۸ صبح به خاک سپرده شود. این امر با ممانعت خانواده خانم امینی مواجه شده و آنها اجازه ندادند پیکر او را از آمبولانس پیاده کنند.” همچنین در این مراسم لیلا عنایت زاده فعال حقوق زنان اهل سقز به نمایندگی از زنان کردستان بیانیه ای را قرائت کرده و عنوان کرد: “گشت ارشاد باید جمع شود. برابری حقوق زن و مرد بدون همکاری مردان امکان پذیر نیست.” همچنین دایی مهسا امینی نیز در جریان این مراسم طی سخنانی گفت: “ما کوتاه نمی آییم و سر تعظیم فرود نمی آوریم.”
پیشتر یک منبع نزدیک به خانواده امینی، در تماس با هرانا از دخالت و اعمال نظر نیروهای امنیتی در خصوص نحوه چاپ آگهی ترحیم مهسا و ساعت برگزاری مراسم خاکسپاری وی خبر داده و گفته بود: “روز گذشته خانواده خانم امینی، اعلامیه مراسم خاکسپاری فرزندشان را چاپ کردند. بعد از ساعاتی نیروهای امنیتی با آنها تماس گرفتند و گفتند که بازماندگان مهسا اجازه انجام هیچ کاری را بدون هماهنگی با آنها ندارند؛ ماموران تهدید کردند که باید ساعت برگزاری مراسم خاکسپاری مندرج در اعلامیه، از ساعت ۱۰ و ۳۰ دقیقه صبح، به ساعت ۸ صبح تغییر پیدا کند؛ خانواده مهسا که در شرایط روحی بسیار نامناسبی قرار دارند به ناچار این دستور را پذیرفتند و مجددا اقدام به چاپ اعلامیه خاکسپاری فرزندشان کردند.”
معترضان در جریان و پس از پایان مراسم خاکسپاری در سقز و سنندج، شعارهایی از جمله “مرگ بر دیکتاتور/کشتن به خاطر روسری، تا به کی این خاک بر سری/ مرگ بر مزدور/ مرگ بر خامنه ای/ سقز تنها نیست، سنندج حامی سقز است/بی شرف، بی شرف/زن، زندگی، آزادی/حکومت اعدامی از اعدام دست بردار/ میکشم هر آنکه که خواهرم کشت” را سر دادند.
وب سایت “نت بلاکس” که سرعت و محدودیت های دسترسی به اینترنت را در نقاط مختلف جهان رصد میکند، شامگاه جمعه ۲۵ شهریورماه، ضمن تایید “قطعی گسترده اینترنت در ایران” اعلام کرد: همزمان با مرگ مهسا امینی و اعتراض شهروندان به این واقعه “بررسی داده ها موید این است که اتصال ها به اینترنت در ایران به ۶۷ درصد میزان معمول” کاهش یافته است. همچنین امروز گزارش هایی از سقز و سنندج مبنی بر قطعی و یا اختلالات گسترده در اینترنت تلفن همراه منتشر شده است.
افزون بر این، امروز بیمارستان کسری تهران با انتشار بیانیه ای عنوان کرد که مهسا امینی “بدون علائم حیاتی و در وضعیت مرگ مغزی” به بیمارستان کسری منتقل شده بود. در بخشی از بیانیه مذکور آمده است: “مهسا امینی در ساعت ۲۰:۲۲ سه شنبه ۲۲ شهریور به بیمارستان کسری ارجاع شد. وی به رغم احیای قلبی دوباره در روز جمعه دچار ایست قلبی شده و جان باخت.” بیمارستان کسری در بیانیه خود همچنین نوشت که “پیکر مهسا امینی پس از مرگ برای تحقیقات بیشتر به پزشکی قانونی منتقل شده بود.” گرچه این بیانیه ساعاتی بعد بدون هیچ توضیحی از صفحه این بیمارستان در اینستاگرام حذف شد.
این اظهارات پیش از اظهار نظر قطعی پزشکی قانونی و در شرایطی مطرح میشود که پیشتر مادر خانم امینی در مصاحبه ای با وبسایت امتداد، ابتلای دخترش به هرگونه بیماری زمینه ای قلبی را تکذیب کرد. همچنین عائلی، دایی مهسا امینی در گفتگو با اعتماد، داشتن هرگونه بیماری زمینه ای خواهر زاده اش را رد کرده و گفته بود: “ما از مهسا پرونده پزشکی داریم و میتوانیم ارائه دهیم که مهسا کاملاً سالم بوده است.”
گفتنی است روز گذشته در نقاطی از تهران، به دنبال انتشار خبر جانباختن خانم امینی تجمعات اعتراضی شکل گرفت که در خلال آن لیلا میرغفاری، فعال مدنی بازداشت و به بازداشتگاه پلیس امنیت تهران منتقل شد. همچنین جواد حیدریان، روزنامه نگار نیز با انتشار مطلبی در حساب شخصی خود از بازداشت کوتاه مدتش به دلیل توقف مقابل بیمارستان کسری خبر داد. او که شاهد بازداشت ۱۵ شهروند دیگر از جمله پنج مرد و ده زن بود، برخورد بازداشت کنندگان را خشن توصیف کرده و احتمال آسیب دیدگی گوش خود به دلیل سیلی را عنوان کرده است. به علاوه بی بی سی فارسی، به نقل از یک شاهد عینی در حومه بیمارستان کسری تهران نوشته است که “صدای تیراندازی شنیده و ماموران موتورسوار در این محدوده حضور سنگین دارد.” ویدئوهایی از این موضوع نیز منتشر شده که اظهارات این شاهد عینی را تایید میکند.
واکنش ها
بازداشت و سپس جان باختن مهسا امینی به بهانه مقابله با بدحجابی با واکنش گسترده افکار عمومی و برخی چهره ها روبرو شد.
جاوید رحمان، گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل در امور ایران که پیشتر، نسبت به “رفتار جمهوری اسلامی با مهسا امینی” ابراز تاسف و ناراحتی کرد و این رویداد را نشانه ای از نقض گسترده حقوق بشر در ایران دانسته بود. مجددا امروز خواستار تصویب قطعنامهای توسط شورای حقوق بشر سازمان ملل در محکومیت حجاب اجباری در ایران شد.
سازمان عفو بین الملل نیز در واکنش به جان باختن مهسا امینی، آن را مرگ مشکوکی توصیف کرده که باید «همه ماموران و مقامات مسئول» در این پرونده در برابر عدالت قرار گیرند.
پیشتر خبرگزاری ایرنا گزارش داده بود که ابراهیم رئیسی که در سفر ازبکستان به سر می‌برد به وزیر کشور دستور داد، علت و جزئیات حادثه را با فوریت بررسی و نتیجه را گزارش کند. بر این اساس احمد وحیدی نیز به معاون امنیتی انتظامی این وزارتخانه ماموریت داد که موضوع را با فوریت مورد بررسی قرار دهد.
آیت الله اسدالله بیات زنجانی از مراجع تقلید شیعه، ضمن محکوم کردن برخوردهای صورت گرفته با مهسا امینی، گشت ارشاد را “نامشروع، غیر قانونی و غیر عقلانی” عنوان کرد.
شماری از نمایندگان مجلس چون جلال رشیدی کوچی، مسعود پزشکیان و فاطمه قاسپور با واکنش به این رخداد نیز قول پیگیری آن در چهارچوب های قانونی را دادند.
سیدمحمد خاتمی، رئیس جمهور اسبق جمهوری اسلامی ایران ماجرای مهسا امینی را «فاجعه‌ای ناگوار» توصیف کرده که تا «مغز استخوان را می‌سوزاند.»
در همین خصوص، جبهه اصلاحات ایران با انتشار بیانیه ای خواستار “برچیده شدن گشت های ارشاد، واکنش موثر مراجع تقلید و محاکمه آمران فاجعه مرگ مهسا امینی” شد. همچنین چهره های سیاسی و فقهای دینی چون آیت الله محقق داماد، علی مطهری، آیت الله منتظری، زهرا رهنورد، عبدالله رمضان زاده، محمود صادقی، محمدرضا عارف، فاطمه هاشمی رفسنجانی، آذر منصوری، جلال میرزایی، و علی شکوری راد با انتشار مطالبی، اعتراض خود را نسبت به واقعه صورت گرفته نشان دادند.
افزون بر این، چهرهای شناخته شده هنرمندان و ورزشکاران از جمله احمد مهرانفر، گلشیفته فرهانی، حسین ماهینی، علی زندوکیلی، بابک جهانبخش، حسن یزدانی، هنگامه قاضیانی، سیروان خسروی، احسان خواجه امیری، شبنم فرشادجو، هانیه توسلی، علی دایی، محمد تقوی، رضا کیانیان، مهران احمدی، لیلی رشیدی، محراب قاسم خانی، مهدی یراحی، تهمینه میلانی، حنا کامکار، پانته آ بهرام، امیر جدیدی، یلدا معیری، حامد بهداد، پرستو گلستانی، ترانه علیدوستی، فاطمه معتمد آریا، نوید محمد زاده، فرشته حسینی، یحیی گل محمدی، مهدی قایدی، علیرضا جهانبخش، مریم طوسی، مسعود شجاعی، عباس جمشیدی فر و اصغر فرهادی نیز نسبت به این رخداد سکوت پیشه نکرده و اعتراض خود را با انتشار مطالب مختلفی نشان دادند.
مهسا (ژینا) امینی زن جوان ۲۲ ساله اهل سقز که به تهران سفر کرده بود روز سه شنبه هفته گذشته در ایستگاه مترو حقانی تهران توسط ماموران پلیس امنیت اخلاقی بازداشت و به بازداشتگاه این نهاد موسوم به وزرا منتقل شد.
کوتاه مدتی پس از بازداشت، پیکر نیمه جان وی در حالی که با سطح هوشیاری درجه ۳ به کما رفته بود به بخش مراقبت های ویژه بیمارستان کسری منتقل شد.
با توجه به کارنامه بد نیروی انتظامی و وقایع مشابه پیشین، افکار عمومی با باور به ضرب و شتم این دختر جوان در محل بازداشتگاه نسبت به این وضعیت واکنش نشان داد.
هرانا روز گذشته، در گزارشی مجزا و تکمیلی، به شرح جانباختن مهسا امینی در دوران بازداشت و واکنش های پرشمار مسئولان، ورزشکاران و هنرمندان نسبت به این موضوع، پرداخته بود.