سه شنبه ۱۹ اردیبهشت،۱۴۰۲-۲۰۲۳-۰۵-۰۹-SOS Iran- در یازده روز اخیر اجرای احکام اعدام در زندان های ایران، روندی افزایشی داشته است. طی این مدت، حکم اعدام دستکم پنجاه و هفت زندانی از بابت اتهامات مرتبط با مواد مخدر، افساد فی الارض، سب النبی و قتل، در زندان های مختلف کشور به اجرا گذاشته شده است. گزارش پیش رو به بررسی آماری جزئیات اعدام های صورت گرفته در بازه زمانی مذکور می پردازد.به گزارش هرانا، حدفاصل هشت اردیبهشت تا نوزدهم اردیبهشت ماه سال جاری، زندان های ایران شاهد روند ادامه دار افزایش اجرای احکام اعدام زندانیان بوده است.
بنابر گزارشات گردآوری شده توسط هرانا، طی یازده روز گذشته حکم اعدام دستکم پنجاه و هفت زندانی از جمله دو زن در زندان های رجایی شهر کرج، ارومیه، قزلحصار کرج، دستگرد اصفهان، وکیل آباد مشهد، اردبیل، تربت جام، یزد، رشت، بیرجند، قزوین، نیشابور، میناب، بندرعباس، زاهدان، خرم آباد، ایرانشهر، سلماس و عادل آباد شیراز به اجرا گذاشته شد.
سی و شش تن از زندانیان اعدام شده در بازه زمانی مورد اشاره، پیشتر از بابت اتهامات مرتبط با مواد مخدر، یک نفر از بابت اتهام افساد فی الارض و دو تن دیگر از بابت اتهام سب النبی توسط مراجع قضایی به اعدام محکوم شده بودند. همچنین دستکم هفده زندانی نیز با اتهام قتل اعدام شدند.
علاوه بر زندانیانی که احکام اعدام آنان به اجرا درآمد، طی یک هفته اخیر دستکم سی و هشت زندانی که پیشتر از بابت اتهامات قتل و مواد مخدر به اعدام محکوم شده بودند، به سلول های انفرادی زندان های سلماس، ارومیه، خورین، قزلحصار کرج، یزد، بندرعباس، بیرجند، عادل آباد شیراز و زاهدان، منتقل شده اند که سرنوشت آنان توسط هرانا در دست بررسی است. بنابراین احتمال افزایش آمار ارائه شده در این گزارش وجود دارد.
لازم به یادآوری است، در مقام مقایسه، در مدت مشابه در سال گذشته، هیچ اجرای حکم اعدامی صورت نگرفته بود. این مقایسه به خوبی نشان دهنده رشد تصاعدی اعدام در ایران در هفته اخیر است.
تا لحظه تنظیم این گزارش، اجرای احکام اکثر این زندانیان از سوی رسانه های داخل ایران و یا منابع رسمی اعلام نشده است.
صدور و اجرای احکام اعدام، بازگو کننده نقض حق حیات در دستگاه قضایی جمهوری اسلامی ایران است. بنا بر گزارش نهادهای بین‌المللی، ایران به تناسب سرانه جمعیت و میزان اعدام، رتبه نخست اعدام شهروندان خود در دنیا را دارد؛ امری که همراه با موجی از انتقادات از جانب فعالین حقوق بشر همراه بوده است.
اسکایلر تامپسون، مدیر واحد دادخواهی و پاسخگوسازی جهانی مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران با تاکید بر اینکه “جامعه بین‌المللی نباید در اعلام هشدار تاخیر کند”، گفت: “افزایش چشمگیر نرخ اعدام‌ها در ایران، بی‌اعتنایی کامل حکومت ایران به حیات انسانی را نشان می‌دهد. این اقدامات در حالی صورت میگیرد که مصونیت از تعقیب و مجازات در مواردی که حق حیات نقض شده است برای عوامل دخیل در آن ادامه دارد.”
از سوی دیگر فولکر ترک، رئیس حقوق بشر سازمان ملل متحد، امروز در بیانیه این سازمان ضمن بیان اینکه “تعداد دقیق اعدام‌ها به دلیل عدم شفافیت دولت مشخص نیست” گفت: “آمار منتشر شده ایران را به یکی از بالاترین مجریان اعدام در جهان تبدیل می‌کند. مقامات ایرانی باید از اکثر کشورهای دیگر پیروی کنند و همه اعدام‌ها را متوقف کنند”.
آقای ترک در ادامه افزود: “فقط تعداد کمی از کشورها هنوز مجازات اعدام را اجرا می کنند. اعمال مجازات اعدام برای جرایم مواد مخدر با هنجارها و استانداردهای بین المللی حقوق بشر ناسازگار است.”
بر اساس گزارش سالانه مرکز آمار، نشر و آثار مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران در سال ۲۰۲۲، تعداد ۴۵۷ گزارش به ثبت رسیده است، که شامل محکومیت ۹۲ نفر به اعدام، از جمله محکومیت ۶ نفر در ملاعام و اجرای حکم اعدام ۵۶۵ نفر است. از این میزان ۲ حکم اعدام در ملاعام صورت گرفته است. همچنین ۵ فرد که در زمان ارتکاب جرم انتسابی کمتر از ۱۸ سال سن داشته اند و در اصطلاح حقوقی آنها را کودک-مجرم می خوانند نیز در میان اعدام شدگان امسال قرار داشتند.