پنجشنبه ۲۰ بهمن، ۱۴۰۰-۰۲٫۱۰٫۲۰۲۲-SOS Iran- به گزارش رسانههای ترکیه، سازمان اطلاعات ملی این کشور ١١ نفر را کە با ایران مرتبط بودند و قصد ربودن یک مخالف جمهوری اسلامی را داشتند، دستگیر کردە است. بازداشت شدگان متشکل از دادستان و افسران ارتش هستند.
به گزارش دویچه وله، تلویزیون اودای (ODA) ترکیه در گزارشی مدعی شدە است کە سازمان اطلاعات ملی این کشور ١١ نفر را کە با وزارت اطلاعات ایران در ارتباط بودەاند و قصد ربودن یک مخالف جمهوری اسلامی را داشتند، دستگیر کردە است. بازداشت شدگان متشکل از دادستان دادگاه آناتولی، مدیرعامل یک شرکت دفاعی، سرهنگهای بازنشسته و افسران درجەدار نیروی هوای ارتش هستند.
به گفته این رسانه هدف از این عملیات ربودن و تحویل دادن فردی به اسم “شهنام گلشنی” به جمهوری اسلامی ایران بود. در گزارش عنوان شدە کە این فرد از مخالفان جمهوری اسلامی ایران است و سالهاست کە در استان “زونگولداغ” زندگی میکند.
شهنام گلشنی کیست؟
برای دویچه وله فارسی هویت “شهنام گلشنی” کە رسانههای ترکیه به آن اشاره کردەاند محرز نیست. اما در سالهای گذشته فردی با همین نام در بازار ارز ایران فعال و حاشیه ساز بودە است.
شهنام گلشنی مدیر مسئول سایت “مثقال” بود کە در سال ٩٠ و بعد از التهابات بازار در ایران مورد توجه قرار گرفت. در پانزدهم بهمن ماه سال ١٣٩١ مثقال فیلتر و استفاده کاربران از آن ممنوع شد.
دو روز بعد سایت مشرق از بازداشت شهرام (شهنام) گلشنی خبر داد و نوشت: «مدیر یک سایت متعلق به بهاییت که نقش موثری در افزایش قیمتهای کاذب سکه و ارز داشت توسط دستگاههای امنیتی دستگیر شد.»
سایت مشرق نیوز در حالی مدیر سایت مثقال را به بهاییت وابسته دانست که، مدیر مسئول روزنامه کیهان نیز در یک گفتوگو با خبرگزاری فارس از نقش بهاییان در التهابات بازار ارز سخن گفته بود.
برخی از وبسایتهای نزدیک به حکومت ایران در سال ١٣٩٢ از صدور حکم اعدام در دادگاه بدوی علیه شهنام گلشنی به جرم “افساد فیالارض” خبر دادند، اما صدور این حکم هیچگاه از سوی مقامات قوه قضاییه تایید نشد.
در تابستان سال ١٣٩٣ رسانههای ایران اعلام کردند کە شهنام گلشنی از زندان آزاد شده و از مسیر غیرقانونی به کشور ترکیه مهاجرت کرده است.
چگونگی عملیات و دستگیریها
طبق گزارش اودا فردی به اسم ” علی قهرمان حاجی آباد” از طرف وزارت اطلاعات ایران به فرماندهی این عملیات برگزیده شدە است. او مدتی قبل به ترکیه آمده و عملیات را طراحی و برنامهریزی کرده است.
همچنین از یک شهروند ایرانی به اسم “مرتضی سلطان سنجلی” که در شرکت دفاعی “بای ساغلام” شاغل بودە است، بە عنوان یکی از مهمترین حلقههای این عملیات نام برده شدە است.
گفته میشود کە مالک “بای ساغلام” فردی به نام “احسان ساغلام” است ،کە مجری اجرای این عملیات بودە و با افسران بازنشسته و درجهداران نیروی هوایی ارتش ترکیه و یک افسر سابق چینی برای انجام این عملیات به توافق رسیده است.
بای ساغلام یک شرکت ارائه دهنده خدمات دفاعی، امنیتی و نظامی است کە هواپیمای بدون سرنشین (پهپاد)، دستگاه های اسکن چمدان و بسته بندی، سیستم های اسکن خودرو، ردیاب و مواد منفجره، هواپیماهای باری، سلاح، یونیفرم نظامی عرضه میکند.
بر پایه این گزارش همچنین قرار بودە “داوود یلماز” دادستان دادگاه “کارتال آناتولی” در موقعیت نامطلوب احتمالی، وارد عمل خواهد شد.
تلویزیون اودا گزارش کردە کە در ١٠ بهمن (٣٠ ژانویه) مرتضی سلطان سنجلی به قصد سنجش زمینه اجرایی شدن نهایی عملیات، به زونگولداغ رفته است. اما در مسیر وزارت اطلاعات ایران با او تماس میگیرد و به او میگویند کە در حال تعقیب است و فورا عملیات را لغو کند. اما سازمان اطلاعات ملی ترکیه کە در جریان عملیات بودە است، او و تمام تیم را دستگیر میکنند و هم اکنون در شعبه ضد ترور دادگاه استانبول تحت بازجویی هستند.
ربودن مخالفان و روابط بین ایران و ترکیه
ترکیه و ایران روابط اقتصادی نزدیکی دارند اما در برخی مسائل منطقهای از جمله در سوریه مقابل هم قرار گرفتهاند. ربودن اعضای اپوزیسیون توسط ماموران ایرانی در خاک ترکیه عامل دیگر تنش بین دو کشور بوده است.
عمار گلی روزنامهنگار و کارشناس مسائل خاورمیانه در آلمان در این باره به دویچە وله فارسی میگوید: «این نوع عملیاتهای اطلاعاتی ایران در ترکیه، سابقه زیادی دارند و دست کم در طی دو سال گذشته رسانههای ترکیه سه بار گزارشهای در ارتباط با منهدم کردن باندهای مرتبط با ایران را منتشر کردهاند. پرونده حبیب اسیود، پرونده ترور مسعود مولوی، پرونده ربایش خلبان پیشین نیروهای نظامی ایران از جمله مواردی هستند که سر و صدای رسانهای برپا کردهاند. اما در اکثر موارد دولت ترکیه به صورت مستقیم ایران را متهم نکرده و صرفا پروندههای جنایی را علیه افراد مرتبط با جمهوری اسلامی به جریان انداخته است.»
گلی در ادامهمیگوید: «شاید در کوتاه مدت افشای چنین عملیاتهایی موجب بروز اختلافاتی میان دو کشور شود اما روابط امنیتی، سیاسی و تجاری دو کشور با چنین عملیاتهایی دستخوش تغییر و یا بحران نخواهد شد.»
سازمان اطلاعات ملی (MIT) و پلیس ترکیه در ۲۴ سپتامبر ۲۰۲۱ هم اعلام کرده بودند کە در عملیات مشترک در استان وان، هشت نفر از جمله “دو جاسوس ایران” را که قصد ربودن و بازگرداندن اجباری “م.ا”، یک مقام پیشین نظامی ایران را داشتند، دستگیر کردند.
همچنین در بهمن ماه گذشته نیز یک کارمند کنسولگری ایران در استانبول، برای تحقیق پیرامون ترور یک مخالف جمهوری اسلامی، در سال ۲۰۱۹ در این کشور بازداشت کرد.